%0 Journal Article %T امکان‌سنجی پایش زیستی فلزات سنگین توسط گونه‌های چوبی مناطق شهری %J پژوهش و توسعه جنگل %I دانشگاه ارومیه %Z 2476-3551 %A مرتضوی, ثمر %A قاسمی آقباش, فرهاد %A نادری مطیع, رضا %D 2019 %\ 05/22/2019 %V 5 %N 1 %P 55-71 %! امکان‌سنجی پایش زیستی فلزات سنگین توسط گونه‌های چوبی مناطق شهری %K پایشگری %K چنار %K زبان‌گنجشک %K فلزات سنگین %K کاج %R 10.30466/jfrd.2019.120687 %X این پژوهش به بررسی توان زیست­پالایی گونه­­های درختی چنار، زبان­گنجشک و کاج در خصوص فلزات کادمیوم، نیکل، سرب در پارک­های شهر همدان می­پردازد. پس از نمونه­برداری مرکب از برگ شسته­نشده گونه­های مورد بررسی و خاک در 11 پارک و بوستان مورد پژوهش، نمونه­ها ابتدا خشک و سپس هضم اسیدی شده و در آخر غلظت فلزات توسط دستگاه جذب اتمی اندازه­گیری شد. نتایج غلظت فلزات سرب و نیکل بیش از مقادیر موجود در پوسته زمین و غلظت فلزات کادمیوم و نیکل بیشتر از میانگین جهانی غلظت فلزات در خاک شهرها به­دست آمد. از سوی دیگر بیشترین مقدار غلظت فلزات کادمیوم، سرب و روی به­ترتیب در برگ چنار و عنصر نیکل در برگ زبان­گنجشک بود. در حالت کلی غلظت فلزات در برگ­های نشسته بیشتر از برگ­های شسته­شده ارزیابی شد. در این راستا همبستگی مثبت و معنی­داری بین مقدار فلزات در خاک محل رویش درختان با غلظت آن­ها در برگ وجود داشت. با توجه به نتایج فاکتور تغلیظ زیستی می­توان گفت گونه چنار شاخص زیستی مناسب­تری برای زیست­ردیابی آلودگی فلزات سنگین به­خصوص کادمیوم است. در نهایت با توجه به نتایج حاصل لزوم توجه به استقرار گونه­های انباشت­گر در بوستان­های شهری مطرح شد. %U https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120687_e2e576cb3dec4deaba520cbf0108ce2b.pdf