تأثیر آتش‌سوزی بر ساختار و زادآوری طبیعی جنگل در جنگل‌های شاندرمن، استان گیلان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران.

2 دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران.

3 دکتری علوم جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر آتش­سوزی بر پوشش گیاهی و زادآوری طبیعی جنگل هفت سال پس از وقوع آتش­سوزی در جنگل­های امبرادول شاندرمن در استان گیلان بود. بدین منظور، دو منطقه آتش­سوزی­شده و شاهد بررسی شدند. در مجموع 40 قطعه نمونه 1000 متر مربعی (20 قطعه نمونه در منطقه آتش­سوزی­شده و 20 قطعه نمونه در منطقه شاهد) به روش منظم تصادفی و با استفاده از شبکه آماربرداری 150 × 150 متر برداشت شد. برای بررسی تراکم زادآوری از پلات­های 100 مترمربعی استفاده شد. زادآوری در سه طبقه ارتفاعی کمتر از 3/1 متر، قطر کمتر از 5/2 سانتی­متر و بین 5/2 تا 5/7 سانتی­متر بررسی شد. نتایج نشان داد که تراکم، قطر برابر سینه و سطح مقطع برابر­سینه گونه­های درختی و تراکم گونه­های درختچه­ای پس از آتش­سوزی کاهش یافت. همچنین، تراکم زادآوری پس از آتش­سوزی افزایش یافت. در لایه درختی تراکم بلندمازو، ممرز، آزاد و انجیلی پس از آتش­سوزی به­طور معنی­داری افزایش یافت. در لایه درختچه، تراکم آلوچه، ازگیل، سرخ ولیک و کوله خاس به­طور معنی­داری پس از آتش­سوزی کاهش یافت. ساختار جنگل در هر دو منطقه ناهمسال بود. ترکیب و الگوی چیرگی در لایه­های درختی، درختچه و زادآوری تغییر نکرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of fire on structure and natural regeneration in Shanderman forest, Guilan province

نویسندگان [English]

  • Bahram Nemati 1
  • mehrdad ghodskhah daryaei 2
  • Mohammad Naghi Adel 3
1 M.Sc. of Silviculture and Forest Ecology, Natural Resources Faculty, University of Guilan, I. R. Iran.
2 Associate Professor of Forestry, Natural Resources Faculty, University of Guilan, I. R. Iran.
3 Ph.D. of Forest Sciences, Natural Resources Faculty, University of Guilan, I. R. Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to study effect of fire on vegetation and natural regeneration in Shanderman forests, Guilan province 7 years after burning. For this purpose, two burned and unburned areas were selected. Within each of the study areas, we used a random systematic 150 m × 150 m sampling grid to locate 40 circular plots of 1000 m2 for tree and shrub species (20 plots in burned area and 20 plot in control area). In each plot, density and DBH of tree species and density of shrub species were measured. Regeneration density was studied by 100m2 plots. Regeneration was studied in three classes as height < 1.3 m, DBH < 2.5 cm, and 2.5 cm < DBH < 7.5 cm. The results showed that density, the DBH and basal area of tree species and density of shrub species significantly deceased after burning. Also, density of regeneration significantly increased after burning. In tree layer, density of Quercus castaneifolia, Carpinus betulus, Zelkova carpinifolia and Parrotia persica significantly increased after burning. In shrub layer, density of Prunus divaricate, Mespilus germanica, Crataegus microphylla and Ruscus hyrcanus significantly decreased after burning. Forest structure was uneven-aged with a reverse J distribution in each two areas. Composition and pattern of dominance didn’t changed in tree, shrub and regeneration layers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Composition
  • Fire
  • Regeneration
  • Restoration
  • Shanderman Forest
  • Structure