دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
ارائه روشی بر مبنای اتوماتای سلولی برای مدلسازی توسعه آتشسوزی در جنگلهای پارک ملی گلستان
165
183
FA
پرهام
پهلوانی
استادیار، دانشکده مهندسی نقشهبرداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
pahlavani@ut.ac.ir
حمیدرضا
صحرائیان
دانشجوی دکتری سیستمهای اطلاعات مکانی، دانشکده مهندسی نقشهبرداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
sahraiian@ut.ac.ir
بهناز
بیگدلی
استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، سمنان، ایران.
bigdeli@shahroodut.ac.ir
10.30466/jfrd.2020.120833
در این پژوهش عامل­های مؤثر بر آتش­سوزی جنگل­های پارک ملی گلستان مشخص شد و سپس با استفاده از این عامل­ها، مدلسازی توسعه آتش­سوزی جنگل بر مبنای اتوماتای سلولی انجام شد. برای تعیین عامل­های مؤثر بر آتش­سوزی جنگل­های پارک ملی گلستان، از رگرسیون چندگانه خطی به همراه الگوریتم ژنتیک استفاده شد. برای بررسی مقدار تأثیر توان تفکیک مکانی نقشه­های مورد استفاده بر روی نتایج حاصل از مدلسازی، عامل­های مؤثر در توان­های تفکیک مکانی مختلف تولید می­شوند و از این داده­ها بهعنوان ورودی الگوریتم پیشنهادی، استفاده شد. همچنین از فیلترهای همسایگی 3×3، 5×5 و 7×7 برای بررسی تأثیر فیلتر همسایگی در فرآیند توسعه آتش­سوزی جنگل به­کار گرفته شد. برای مدلسازی توسعه آتش­سوزی جنگل­های پارک ملی گلستان از اتوماتای سلولی استفاده می­شود که برای کالیبره­کردن آن از الگوریتم بهینه­سازی زنبورعسل، بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که استفاده از الگوریتم پیشنهادی با فیلتر همسایگی 3×3 دارای دقت بالاتری نسبت به دیگر فیلترهای همسایگی است. در بهترین حالت شاخص کاپا، دقت کلی و شاخص عامل نسبی به ترتیب برابر با 92/0، 96/0 و 94/0 بهدستآمده است که این نتایج برای آتش­سوزی تاریخ 26 آبان 1389 با توان تفکیک مکانی 30 متر است.
الگوریتم ژنتیک,بهینهسازی زنبورعسل,آتشسوزی جنگل,رگرسیون چندگانه خطی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120833.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120833_3aee0ce9891107f7eb716899c878a3d7.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
تأثیر جنگلکاری با دو گونۀ درختچهای سماق و بادامکوهی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک (بررسی موردی: منطقه کاخک گناباد- خراسان رضوی)
185
202
FA
محمد
ساغری
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند
msaghari@birjand.ac.ir
مسلم
رستم پور
0000-0001-9052-1958
استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
rostampour@birjand.ac.ir
مژگان
روستا
دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
mozhganroosta@yahoo.com
یاسین
هلال بیگی
ﮐﺎرﺷﻨﺎس ارشد آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺧﺎﮐﺸﻨﺎﺳﯽ، دانشکده کشاورزی، داﻧﺸﮕﺎه بیرجند
helulbaky2007@yahoo.com
10.30466/jfrd.2020.120861
تأثیر متقابل کاشت گونه­های گیاهی و محیط جزء بررسی­های پایه بومشناختی است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کاشت گونه­های سماق و بادام­کوهی بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک سطحی در اراضی جنگلکاری­شده منطقۀ کاخک گناباد واقع در جنوب استان خراسان رضوی انجام شد. تعداد 20 نمونه از خاک جنگلکاری سماق و بادامکوهی و 10 نمونه از خاک سطحی به­صورت تصادفی از عمق 0-20 سانتی­متری برداشت شد. خصوصیات شیمیایی خاک شامل: اسیدیته، شوری، ازت، مواد آلی، کربن، پتاسیم، کلسیم، سدیم، منیزیم، سولفات، بیکربنات و کلر با روش­های استاندارد اندازه­گیری شد. برای بررسی تأثیر کشت دو گونۀ مورد بررسی بر برخی ویژگی­های شیمیایی خاک و تعیین مؤثرترین عامل خاکی به ترتیب از تحلیل واریانس یک­طرفه (ANOVA) و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) استفاده شد. نتایج تجزیهوتحلیل واریانس نشان داد که اثر کشت دو گونۀ سماق و بادام­کوهی، بر همۀ خصوصیات شیمیایی خاک (بهجز اسیدیته) در سطح احتمال 01/0 معنی­دار شده است. نتایج تحلیل مؤلفههای اصلی نشان داد که به­ترتیب، نسبت کربن به ازت، پتاسیم و کلسیم، بیشترین تأثیر را در پوشش گیاهی رویشگاه سماق دارند. نتایج پژوهش نشان داد محتوای ویژگی­های شیمیایی خاک (به­جز کلر و منیزیم) در جنگلکاری درختچه سماق بیشتر از بادام­کوهی بود.
جنگلکاری در مناطق خشک,خصوصیات شیمیایی خاک,تحلیل عاملی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120861.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120861_c589ac557af80e2dc6e303baa23d5ad9.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
تغییرات برخی مشخصههای روشنه پوشش تاجی در اثر اجرای شیوه تکگزینی در راشستانهای شفارود
203
218
FA
پژمان
پرهیزکار
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
parhizkar@rifr-ac.ir
بیت الله
امان زاده
استادیار بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات،آموزش کشاورزی . منابع طبیعی گیلان- معاون پژوهش و فناوری
b.amanzad@yahoo.com
مجید
حسنی
0000-0001-7596-7329
کارشناس پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
hassani@rifr-ac.ir
محمد حسین
صادقزاده حلاج
کارشناس پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
h_sadeqzade@outlook.com
10.30466/jfrd.2020.120859
این پژوهش در پارسلهای مدیریتشده و مدیریتنشده (شاهد) از سری نه رزه در جنگلهای شفارود انجام شد. مشخصههای روشنه شامل سطح، تعداد روشنه در هکتار، نسبت سطح روشنهها به منطقه و همچنین مشخصههای درختان روشنهساز شامل قطر برابرسینه، تعداد روشنهساز در هر روشنه و درجه پوسیدگی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطح روشنهها در قطعههای شاهد و مدیریت­شده به ترتیب 06/9 و 5/13 درصد از سطح کل منطقه مورد بررسی بود. میانگین سطح روشنهها، قطر برابرسینه و تعداد درختان روشنهساز در هر روشنه اختلاف معنیداری را در قطعات مورد بررسی نشان دادند. الگوی پراکنش مکانی روشنهها در هر دو قطعه مورد بررسی مشابه بود. پراکنش روشنهها تا شعاع حدود 25 متر تصادفی و بعد از آن حالت کپهای داشته است. با توجه به نتایج بهدستآمده در این پژوهش، کاهش تعداد روشنه در هکتار و همچنین افزایش فراوانی و حجم خشکهدارها بهعنوان درختان زیستگاهی از مواردی هستند که باید در مدیریتهای آتی موردتوجه قرار گیرد.
جنگلشناسی نزدیک به طبیعت,خشکهدار,درجه پوسیدگی,درختان روشنهساز
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120859.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120859_51364ccea343b481d0e6954bf3d29709.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
ارزیابی و نقشهبرداری خطر آتشسوزی در جنگلها و مراتع سیراچال با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و GIS
219
245
FA
سعیده
اسکندری
0000-0002-0099-600X
استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
saeede.scandari@yahoo.com
مصطفی
خوشنویس
مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
khoshnevis_mostafa@yahoo.com
10.30466/jfrd.2020.120862
پژوهش پیش­رو برای ارزیابی و نقشهبرداری خطر وقوع آتشسوزی در جنگلها و مراتع سیراچال در استان البرز، با استفاده از فرایند تحلیل سلسله­مراتبی فازی انجام شد. معیارهای مورد استفاده شامل چهار معیار اصلی فیزیوگرافی، زیستشناختی، اقلیمی و انسانساخت و زیرمعیارهای مربوط به آنها هستند. نقشههای کلیه این عوامل، با استفاده از مدل رقومی ارتفاع منطقه، تصاویر ماهوارهای، نمونهبرداری زمینی و اطلاعات موجود تهیه شدند. همچنین نقشه آتشسوزیهای گذشته طی یک دهه گذشته با استفاده از اطلاعات موجود و نمونهبرداری زمینی با GPS تهیه شد. سپس وزن معیارهای مؤثر در وقوع آتشسوزی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه و با استفاده از ترکیب وزنی نقشههای معیارهای مؤثر، نقشه پتانسیل خطر آتشسوزی تهیه شد. در پایان نقشه پتانسیل خطر آتشسوزی با استفاده از آتشسوزیهای گذشته اعتبارسنجی شده و دقت آن در شناسایی مناطق حساس به آتشسوزی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که از بین معیارهای اصلی، معیار انسان­ساخت بیشترین تأثیر را در خطر وقوع آتشسوزی داشت. همچنین زیرمعیارهای شیب و فاصله از رودخانه، نوع و تراکم پوشش گیاهی و فاصله از جاده دارای بیشترین اهمیت (وزن) در خطر وقوع آتش­سوزی بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه شدند. بر اساس نتایج بهدستآمده از نقشه پتانسیل خطر آتشسوزی، 55/58 درصد منطقه پتانسیل خطر زیاد داشت.
البرز جنوبی, معیار انسانساخت,نقشه پتانسیل خطر آتشسوزی,نمونهبرداری زمینی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120862.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120862_9ffb6ebe7b63026bb731f459c16a3cab.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
تنوع مرفولوژیکی و ترکیب ذرات آلاینده هوا، ترسیبشده بر برگ درختان چنار، نارون و اقاقیا در تصاویر میکروسکوپ الکترونی
247
263
FA
سارا
عباسی
دانشجوی دکتری محیطزیست. دانشکده محیطزیست و انرژی .دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. ایران.
sara_abasi2005@yahoo.com
سید محسن
حسینی
Hosseini@modares. a.c..ir
استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابعطبیعی، دانشگاه تربیت مدرس. ایران.
hosseini@modares.ac.ir
نعمت اله
خراسانی
استاد گروه محیط زیست. دانشگاه تهران. دانشکده منابع طبیعی
khorasan@ut.ac.ir
عبدالرضا
کرباسی
دانشیار گروه محیط زیست. دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
akarbasi@ut.ac.ir
10.30466/jfrd.2020.120858
در این پژوهش شکل، ساختار و ترکیب ­عنصری ذرات ترسیب­شده روی برگ درختان نارون، چنار و اقاقیا در مناطق آزادی و چیتگر در تهران با آنالیز ذرات با روش SEM-EDX بررسی شد. ویژگیهای 128 ذره با SEM-EDX تحلیل و 34 عنصر شناسایی شد. قطر ذرات در آزادی بیشتر از چیتگر بود. میانگین قطر ذرات 26/7 میکرون بود. میانگین قطر ذرات بهترتیب در چنار 92/13، نارون 72/10 و اقاقیا 39/3 میکرومتر بود. 45 درصد ذرات قطر کمتر از 5/2 و 31 درصد ذرات قطری بین 5/2 تا 10 و 23 درصد ذرات بالای 10 میکرومتر بود. توزیع اندازه ذرات فلزی در کل نمونهها نشان داد که میانگین قطر ذرات فلزی 05/14 و قطر 28/14 درصد ذرات زیر 5/2 و 85/42 درصد بین 10-5/2 و 85/42 درصد بالای 10 میکرومتر بود. ساختارهای متنوعی از ذرات در نمونه­ها مشاهده شد. ریختشناسی ذرات نشان داد که منشأ تولید آنها منابع طبیعی و انسانساز است. بهطورکلی میانگین قطر ذرات ترسیب­شده بر چنار و نارون بیشتر از اقاقیا بود. همچنین توزیع قطر ذرات نشان داد که در چنار و نارون ذرات با ابعاد مختلف ترسیب شده است و در اقاقیا این تنوع ابعاد ذرات کمتر است.
شکل,اندازه,ترکیب عنصری,SEM-EDX,تهران
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120858.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120858_b4667abacf8eedddf3215b327b6afce3.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
برآورد مشخصههای اکوهیدرولوژی تاجپوشش و تنه درختان راش و نوئل (سیاهکل، گیلان)
265
276
FA
کیومرث
سفیدی
0000-0001-7115-5059
استادیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکدۀ فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
kiomarssefidi@gmail.com
سید محمد معین
صادقی
0000-0001-5562-6770
دکتری جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
moeinsadeghi@ut.ac.ir
امید
فتحی زاده
استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، اهر، ایران.
omid.fathizadeh@yahoo.com
علی
رسولزاده
دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
rasoulzadeh@uma.ac.ir
حامد
نظام دوست
کارشناس ارشد جنگلداری، اداره کل منابع طبیعی استان گیلان، رشت، ایران.
hamednezam199@yahoo.com
10.30466/jfrd.2020.120856
این پژوهش با هدف شناخت مشخصه­های اکوهیدرولوژی تاج­پوشش و تنه درختان در توده­های طبیعی راش و دست­کاشت نوئل در جنگل سیاهکل استان گیلان طی یک سال انجام شد. در توده راش مقادیر نقطه اشباع آب تاج­پوشش برآوردی و محاسباتی به ترتیب 81/1 و 63/1 میلی­متر، ظرفیت نگهداری آب تاج­پوشش 44/0 میلی­متر، ضریب تاج­بارش مستقیم 57/0، نسبت تبخیر به شدت باران در زمان بارندگی 16/0، ظرفیت نگهداری آب تنه 21/0 میلی­متر، ضریب ساقاب 13/0 و نقطه اشباع آب تنه 61/1 میلی­متر به­دست آمد. مقادیر یادشده در توده نوئل به­ترتیب 19/3 میلی­متر، 87/1 میلی­متر، 94/0 میلی­متر، 34/0، 17/0، 19/0 میلی­متر، 07/0 و 74/2 میلی­متر به­دست آمد. بر اساس مقادیر مشخصه­های اکوهیدرولوژی تاج­پوشش و تنه درختان می­توان اظهار داشت که ورود آب باران به جنگل در توده راش بیشتر از نوئل است. با توجه به زمان­بر و هزینه­بر بودن اندازه­گیری تاج بارش، ساقاب و باران­ربایی بهویژه در ایران که امکان بهکارگیری سامانههای خودکار وجود ندارد و اندازه­گیری­ها بهصورت دستی با حضور در عرصه بعد از وقوع هر رخداد بارندگی باید انجام گیرد، تعیین مشخصه­های اکوهیدرولوژی درختان گامی مؤثر در پیش­بینی مقادیر تاج­بارش، ساقاب و باران­ربایی در هر رخداد باران است.
اکوهیدرولوژی جنگل,بارانربایی,تاج بارش,ساقاب
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120856.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120856_19b24d456dd9df357e952f1554b992df.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
بررسی برخی از مشخصات ساختاری تودههای جنگلی کرانرودی ارس
277
293
FA
ایرج
عطائی گیکلو
دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
iraj.ataei@gmail.com
احمد
علیجانپور
0000-0003-3389-930X
دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
a.alijanpour@urmia.ac.ir
عباس
بانج شفیعی
0000-0003-1832-4882
دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
banedg@yahoo.com
10.30466/jfrd.2020.120863
جنگل­های کران­رودی از نظر ترکیب جوامع گیاهی، خاک، توپوگرافی و ویژگی­های هیدرولوژیکی از مناطق هم­جوار خود متمایزند. هدف از این پژوهش بررسی برخی از مشخصات ساختاری توده­های جنگلی کران­رودی ارس در محدوده شهرستان پارسآباد مغان است. در این بررسی 20 خطنمونه­ با طول متغیر عمود بر محور اصلی رودخانه ارس به فواصل 200 متر پیاده شد. در هر خط­نمونه، نوع گونه، فاصله درختان از یکدیگر، قطر برابرسینه درختان، قطر تاج، منشأ، سلامت، تقارن تاج، تمایل، حضور گورچه و تعداد جست برای تمامی درختانی که تنه یا تاج آنها خطنمونه را قطع می­­کرد، ثبت شد. بر روی هر خط­نمونه به فواصل 50 متر یک قطعهنمونه دایره­ای شکل به مساحت 100 متر­مربع برای بررسی زادآوری (در طبقات مربوطه) برداشت شد. نتایج نشان داد، در این توده­ها سفیدپلت (<em>Populus</em> <em>caspica</em> Bornm.) بیشترین (9/70) و گونه­های ­بید، توت و انجیر در مجموع کم­ترین (2/4) درصد آمیختگی را به خود اختصاص داده­اند. میانگین مشخصات قطر برابرسینه، ارتفاع و درصد تاج­پوشش درختان نسبت به تغییر فاصله از رودخانه تغییرات معنی­داری نشان داد. همچنین بین فاصله از رودخانه و درصد تاج­پوشش، درصد دانه­زادی­ و تعداد جست همبستگی مثبت و معنی­دار وجود داشت. پژوهش پیش­رو نشان داد که جنگل­های کران­رودی ارس از توده­های ناهمسال نامنظم تشکیل شده است.
رودخانه ارس,جنگلهای کرانرودی,ویژگیهای کمی و کیفی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120863.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120863_777805ab78fd36fb3389bf66aa2a2f77.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
شناسایی و بررسی اثرهای قارچهای میکوریز آربوسکولار مقاوم به سرب و روی بر ویژگیهای مورفولوژیکی گونه محلب (Cerasus mahaleb L. Mill.)
295
311
FA
بهمن
زمانی کبرآبادی
0000-0003-3251-4367
دانشجوی دکتری، جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
zamanikebrabadi67@gmail.com
سید محمد
حجتی
0000-0001-7518-4391
دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
s_m_hodjati@yahoo.com
فرهاد
رجالی
دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات آب و خاک کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
rejali@yahoo.com
مسعود
اسماعیلی شریف
استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
masoudesmaeilisharif@gmail.com
حمیدرضا
رحمانی
استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
hr_rahmani@yahoo.com
10.30466/jfrd.2020.120857
در این آزمایش نهالهای یک­ساله محلب با شش تیمار قارچ میکوریز (<em>Diversispora versiformis</em>، <em>Claroideoglomus etunicatum</em>، <em>Rhizophagus irregularis</em>، <em>Funneliformis mosseae</em>، یک تیمار ترکیبی) گونههای مذکور تلقیح شده و همراه با تیمار شاهد در پنج نوع خاک (شاهد یا بدون آلودگی، آلوده طبیعی، آلودهشده با سرب، آلودهشده با روی و آلودهشده با سرب و روی) کاشته شدند. بیشترین مقدار کلونیزاسیون در تیمار سویه ترکیبی به مقدار 51 درصد و کمترین مقدار در تیمار شاهد 24 درصد بود. رویش قطری، ارتفاع نهال و شاخص سطح برگ در تلقیح با سویه ترکیبی به ترتیب 42/1 میلیمتر، 91/11 سانتیمتر و 01/19 واحد نسبت به شاهد افزایش یافت. بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی در تیمار سویه ترکیبی بهترتیب 04/42 و 36/21 گرم و کمترین مقدار آن در شاهد به ترتیب 34/22 و 33/11 گرم بود. تیمار سویه ترکیبی و تیمار خاک غیر­آلوده موجب بیشینه رشد در گونه محلب شد. در گیاهانی که با قارچ میکوریز تلقیح شده بودند، میانگین همه متغیرهای اندازه­گیری­شده در مقایسه با گیاهان شاهد بهطور معنیداری بیشتر بود. تیمار سویه ترکیبی در تجمع ماده خشک بیشترین تأثیر را داشته است.
آربوسکولار,آلودگی خاک,زیست پالایی,ویژگیهای مورفولوژیکی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120857.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120857_3b2bd063f70f0eb68008dc8f5276f7c8.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
تأثیر شیب بر ویژگیهای سیستم ریشهای نهالهای بلوط بلندمازو
313
327
FA
اکرم
افشارصدر
کارشناس ارشد جنگلشناسی، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
afsharsadra88@yahoo.com
وحید
اعتماد
0000-0001-9803-6260
دانشیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
vetemad@ut.ac.ir
احسان
عبدی
دانشیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
abdie@ut.ac.ir
پدرام
عطارد
دانشیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
attarod@ut.ac.ir
آزاده
دلجویی
دکتری مهندسی جنگل، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
a.deljooei@ut.ac.ir
10.30466/jfrd.2020.120855
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شیب بر ویژگی­های سیستم ریشه­ای­ نهال بلوط بلندمازو است. به این منظور در نهالستان گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، آزمایشی در سه تیمار زمین مسطح، شیب­های 25 و 45 درصد در سه تکرار اجرا شد. پس از آماده­سازی زمین، بذرها در کرت­ها کشت شدند و پس از سبز­شدن بذور کشتشده و استقرار آن­ها، در چهار دوره زمانی (96، 124، 152 و 201 روزه)، به­صورت تصادفی در هر دوره، هفت اصله نهال از هر تیمار انتخاب و از خاک خارج شدند. در نهایت ویژگیهای چون تعداد، طول ریشه و مقاومت کششی ریشه­ها بررسی و ثبت شد. نتایج آزمون واریانس نشان داد که شیب تأثیر معنی­داری بر تعداد ریشه­ها دارد و بیشترین تعداد ریشه­ها مربوط به تیمار مسطح و کمترین تعداد ریشه در شیب 45 درصد بوده است. درحالیکه بیشترین مجموع طول ریشه­ها مربوط به شیب 45 درصد است. مطابق با نتایج بهدستآمده، با افزایش قطر ریشه، مقاومت کششی به­صورت توانی کاهش می­یابد و ریشه­های کم­قطر بیشترین مقاومت را دارند. همچنین دورههای رشد، تأثیر معنیداری بر مقاومت کششی نداشت ولی قطر ریشه­ها تأثیر معنیداری بر مقاومت دارد.
تعداد ریشه,زیستمهندسی,شیب,طول ریشه
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120855.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120855_1aeeaa321b51c84c1366ce67f3bf6c1a.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
تعیین استراتژیهای مناسب برای مدیریت جنگلهای هیرکانی با استفاده از تحلیل SWOT و QSPM (بررسی موردی: جنگلهای حوزه سیاهکل)
329
345
FA
علی
امیدی
0000-0001-5916-9781
دانشجوی دکترای جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعهسرا، ایران
omidirasht95@gmail.com
ایرج
حسن زاد ناورودی
دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعهسرا، ایران
irajhassanzad@gmail.com
اسماعیل
قجر
0000-0001-5134-4725
استادیار، گروه اقتصاد مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعهسرا، ایران
i.ghajar@guilan.ac.ir
رسول
یوسف پور
استادیار، گروه اقتصاد جنگلداری و برنامهریزی جنگل، دانشگاه فرایبورگ، فرایبورگ، آلمان
rasoulyousefpour@gmail.com
10.30466/jfrd.2020.120864
مدیریت جنگل­های هیرکانی با توقف بهره­برداری از سال 1396، اولین دوره تنفس بهره­برداری را تجربه می­نماید. در این دوره عبور از جنگلداری سنتی به جنگلداری نوین، پرداختن به نوع مدیریت و تعیین استراتژی­های آن، اقدامی ضروری است تا از روند بیبرنامگی طرح­های جنگلداری جلوگیری شود تا تصمیمات برنامه­ریزان سازمان جنگل­ها مفید واقع شود. در این پژوهش با هدف برنامه­ریزی استراتژیک، عوامل مؤثر بر جنگلداری از نگاه خبرگان و به کمک مهندسی ارزش شناسایی و از طریق روش دلفی فازی غربال شدند. حاصل تلاقی امتیازهای موزون ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی SWOT، ناحیه استراتژی­های تدافعی WT را انتخاب کرد. نتایج سنجش مقدار جذابیت استراتژی­های تدافعی با عوامل منتخب SWOT در ماتریس QSPM از نگاه خبرگان نشان داد که تأثیر عوامل بیرونی بر مدیریت جنگل بیشتر از عوامل درونی بوده و استراتژی­های اولویت­دار با رویکرد توجه به ذینفعان اصلی و نگاه اجتماعی به جنگلداری انتخاب شدند. همچنین استراتژی ضرورت افزایش سازگاری جنگل به تغییرات اقلیمی بهعنوان اولویت اول انتخاب شد که بیانگر ضرورت دخالت کارشناسی در این جنگل­ها است.
برنامهریزی استراتژیک,تحلیل سوات,تغییرات اقلیمی,جنگلهای هیرکانی,ذینفعان
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120864.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120864_6a317fe59ce8a63fe8d753d5a5fe164d.pdf
دانشگاه ارومیه
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
6
2
2020
06
21
بررسی عاملهای مؤثر در پینهزایی، جنینزایی رویشی و باززایی پالونیا شانتونگ (Paulownia shantong)
347
366
FA
یاسین
دومانی
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.
yassin.dumani@ut.ac.ir
سید محمد مهدی
مرتضویان
0000-0002-4549-3529
دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.
mortazavian@ut.ac.ir
علی
ایزدی دربندی
دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.
aliizadi@ut.ac.ir
حسین
رامشینی
دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.
ramshini_h@ut.ac.ir
مسلم
بهمنکار
دانش آموخته دکتری، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.
bahmankar_64@alumni.ut.ac.ir
10.30466/jfrd.2020.120860
پالونیا شان­تونگ<em>(Paulownia shantong) </em>درختی تندرشد، صنعتی و زینتی با خواص دارویی است. بهدلیل مشکلات جوانهزنی ضعیف بذر و تکثیر دشوارتر قلمههای ساقه، تکثیر آن از طریق کشت بافت ضروری است. پژوهش حاضر به­منظور بررسی پینهزایی، جنینزایی رویشی و باززایی غیرمستقیم این گیاه صورت گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عاملهای مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازهگیری شده از جمله زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینههای جنین‍زا معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که حداکثر باززایی جنینهای رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت mg/l GA3 30/0<em> </em>mg/l BAP +4mg/l KIN + 2mg/l 2.4-D + 3/0MS + ½&<sub>A/4</sub>بهدست آمد. آزمایش بررسی القای<br /> این پژوهش برای بررسی پینهزایی، جنینزایی رویشی و باززایی غیرمستقیم پالونیا شان­تونگ (<em>Paulownia shantong</em>) انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عاملهای مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازهگیری شده مانند زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینههای جنین‍زا معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که بیشینه باززایی جنینهای رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت ½&<sub>A/4</sub> MS + 0.3 mg/l 2.4-D + 2 mg/l KIN + 4 mg/l BAP + 0.30 mg/l GA3 بهدست آمد. آزمایش بررسی القای ریشهزایی در گیاهچههای باززایی شده بهصورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عاملهای آزمایش شامل غلظت نمکها در محیط کشت پایه (MS کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشهزایی در ترکیب تیماری ½ MS + 1.5 mg/l IBA مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنینهای رویشی در محیط کشت­ پایه MS کامل نسبت ­به دیگر محیطهای مورد بررسی ضعیفتر بوده است.<br /> در گیاهچههای باززایی شده بهصورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عاملهای آزمایش شامل غلظت نمکها در محیط کشت پایه MS) کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشهزایی در ترکیب تیماری IBAmg/l 5/1½ MS+ مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنینهای رویشی در محیط کشت­ پایه MS کامل نسبت ­به دیگر محیطهای مورد بررسی ضعیفتر بوده است. بهطور کلی نتایج نشان داد با کاهش چهار برابری عناصر ماکرو و کاهش دو برابری عناصر میکرو، ویتامینها و آهن، درصد باززایی، مساحت پینه و درصد پینههای جنین‍زا نسبت به محیط کشت MS کامل، افزایش یافت. همچنین درصد ریشهزایی در محیط کشت ½ MS نسبت به محیط کشت MS کامل افزایش یافت.
القای پینه,محیط کشت,ریزنمونه,ریشهزایی
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120860.html
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_120860_5a20f6e8b0a38ccd389568a53057c1e9.pdf