TY - JOUR ID - 121242 TI - بررسی الگوی بیان ژن ‏dbat‏ و تولید تاکسول در برگ سرخدار (‏Taxus baccata‏) تحت تأثیر متیل‌جاسمونات JO - پژوهش و توسعه جنگل JA - JFRD LA - fa SN - 2476-3551 AU - محمدی, یوسف AU - مشایخی, محمد رضا AU - ژولیده, یلدا AU - قیطران پور سهریق, شیوا AD - استادیار، دکترای تخصصی اصلاح نباتات، مؤسسه‌ ‌تحقیقات‌ ‌جنگل‌ها‌ ‌و‌ ‌مراتع‌ ‌کشور،‌ ‌سازمان‌ ‌تحقیقات،‌ ‌آموزش‌ ‌و‌ ‌ترویج‌ ‌کشاورزی،‌ ‌تهران، ایران AD - استادیار، دکترای تخصصی ژنتیک مولکولی، واحد تبریز،‌ ‌دانشگاه‌ ‌آزاد اسلامی،‌ ‌تبریز، ایران‌ AD - دانش‌آموخته‌ ‌کارشناسی‌ ‌ارشد گروه زیست شناسی،‌ ‌واحد تبریز،‌ ‌دانشگاه‌ ‌آزاد اسلامی،‌ ‌تبریز،‌ ‌ایران‌ AD - دانشجوی دکترای اصلاح نباتات، گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 8 IS - 4 SP - 403 EP - 414 KW - الیسیتور KW - پاکلیتاکسل KW - کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا KW - متابولیت ثانویه DO - 10.30466/jfrd.2022.54278.1611 N2 - سرخدار یکی از با ارزش‌ترین منابع گیاهی است که فواید و کاربردهای متنوعی دارد. برگ این گیاه منبع خوبی برای استخراج ماده ضد‌سرطان تاکسول است. امروزه رویکردهای درمانی برای استفاده از داروهای گیاهی توسعه یافته است، بنابراین بررسی‌ مسیر بیوسنتزی گیاهان دارویی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این پژوهش، نمونه­های گیاهی تحت تیمار با متیل‌جاسمونات با غلظت‌های متفاوت صفر، ۱۰۰، ۲۵۰ و ۵۰۰ میکرومولار قرار گرفتند و در دو زمان متفاوت ۴۸ ساعت و ۷۲ ساعت در فیتوترون نگه‌داری شدند. پس از اعمال تیمار، بیان ژن dbat با روش Real Time PCR اندازه‌گیری شد. همچنین مقدار تاکسول تولیدی با کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) بررسی شد و اطلاعات به‌دست­آمده تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان‌ داد که بیشترین مقدار بیان ژن با 68/1 برابر گیاه شاهد مربوط به تیمار 250 میکرومولار متیل‌جاسمونات در 72 ساعت بود و همچنین کمترین بیان ژن نیز با کمتر از 5 درصد گیاه شاهد مربوط به تیمار 100 میکرومولار متیل‌جاسمونات، در 48 ساعت محاسبه شد. در این بررسی بیشترین مقدار تاکسول تولیدی در گیاه تحت تیمار با غلظت ۵۰۰ میکرومولار متیل‌جاسمونات و زمان ۴۸ ساعت به مقدار ۳۲۷۶/۰ میلی­گرم بر­گرم وزن خشک مشاهده شد. آزمون همبستگی پیرسون بیانگر این بود که هیچ رابطه‌ معنی­داری بین مقدار بیان ژن و تاکسول تولیدی وجود ندارد. امکان دارد علت این امر اختلاف بین زمان بیان ژن و تولید تاکسول تحت تأثیر محرک متیل‌‌جاسمونات باشد. UR - https://jfrd.urmia.ac.ir/article_121242.html L1 - https://jfrd.urmia.ac.ir/article_121242_3e45253d37566e44850d4690b6471290.pdf ER -