2024-03-28T21:12:34Z
https://jfrd.urmia.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3036
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
مقدار جذب عناصر روی، مس، کادمیوم و سرب در برگ چندگونۀ چوبی
طه
مجیدی
مهدی
طاهری
فرهاد
آقاجانلو
احمد
موسوی
محمد
شجاعی
محمد
تکاسی
پرویز
مرادی
فاطمه
حیدری
شهرک صنعتی روی در فاصله پنج کیلومتری جنوب شهر زنجان یکی از منابع آلودهکننده محیط است. در این مقاله به بررسی بهترین گونه چوبی جاذب عناصر سنگین مس، روی، کادمیوم و سرب و وسعت آلودگی پرداخته شده است. در منطقه شاهد، داخل محدوده شهرک صنعتی روی و در شعاعهای 0-1، 1-3 و 3-5 کیلومتری نمونههای برگ تعداد شش گونه چوبی اقاقیا، زبانگنجشک، سپیدار، تبریزی، رُز و بید جمعآوری شد. مقدار غلظت عناصر مورد بررسی اندازهگیری و سپس تجزیه آماری در قالب طرح اسپلیت پلات بر اساس طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقدار آلودگی به روی، کادمیوم و سرب در شعاع پنج کیلومتری هم چنان دیده میشود. آلودگی مس زیر حدّ بحرانی بود. ولی مقدار آلودگی به فلز سرب در محدوده شهرک صنعتی بسیار تهدید کننده است. بهترین گونه برای گیاهپالایی روی و کادمیوم گونه سپیدار تشخیص داده شد.
درختان غیرمثمر
فلزات سنگین
گیاهپالایی
2016
04
20
271
284
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20158_986dffc706214999e4e02f015b3ca6df.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
بررسی اجتماع بین گونه های بلوط در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در جنگل های زاگرس (بررسی موردی: جنگل های سردشت، ربط)
جواد
اسحاقی راد
عاطفه
مطلب پور
احمد
علیجانپور
پژوهش حاضر به بررسی اجتماع بین سه گونه­ بلوط دارمازو (Quercus infectoria Oliv)، ویول (Quercus libani Oliv) و برودار (Quercus brantii Lindl) در ارتباط با ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت­های جغرافیایی پرداخته است. منطقه مورد بررسی جنگل­های بلوط شهرستان سردشت (منطقه ربط) به مساحت تقریبی 25000 هکتار است. روش آماربرداری ترانسکت خطی با طول ثابت 50 متر و فواصل 200 متر انتخاب شد. محاسبه اجتماع بین گونه­های بلوط در کل منطقه و در طبقات فیزیوگرافی مختلف با محاسبه ضریب فی بین گونه­ها انجام شد. به­منظور تعیین همبستگی بین گونه­ها از روش­های خی دو و ضریب همبستگی کندال استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که بین بلوط برودار با بلوط­های دارمازو و ویول در تمامی طبقات ارتفاعی اجتماع منفی وجود دارد، همچنین در جهت­های مختلف جغرافیایی و طبقات شیب نیز به­طور کلی شاهد اجتماع منفی بین بلوط برودار با دو گونه دیگر بلوط بودیم. این در حالیست که بین بلوط­های دارمازو و ویول در بیشتر طبقات ارتفاع، جهت و شیب اجتماع مثبت وجود دارد. در کل منطقه نیز همانند طبقات فیزیوگرافی، بلوط برودار با بلوط­های ویول و دارمازو اجتماع منفی داشته اما بین بلوط­های دارمازو و ویول اجتماع مثبت وجود داشت. همچنین طبق نتایج روش­های خی­دو و ضریب همبستگی کندال، بین بلوط برودار با بلوط ویول همبستگی معنی­دار و منفی وجود داشت که مؤید وجود اجتماع منفی بین این گونه­ها در طبقات فیزیوگرافی و در منطقه است.
اجتماع گونهای
عوامل فیزیوگرافی
ضریب فی
جنگلهای زاگرس
2016
04
20
285
294
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20159_607095dd546a4f9a01a0e9acd4905520.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
فراوانی قارچ های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی چوب در اکوسیستم های جنگلی با سابقه مدیریتی متفاوت در جنگل خیرود نوشهر
حامد
آقاجانی
محمدرضا
مروی مهاجر
محمدرضا
آصف
انوشیروان
شیروانی
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مدیریت جنگل بر حضور و فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی انجام گرفت. بدین منظور با آماربرداری 100 درصد از کلیه درختان قارچ زده، برداشت قارچ­های عامل پوسیدگی از روی درختان در رویشگاه­های مورد بررسی سه رویشگاه که سه سابقه مدیریتی متفاوت در جنگل خیرود یعنی سه دوره نشانه­گذاری در پاتم، دو دوره نشانه­گذاری در نم­خانه و فاقد نشانه­گذاری درگرازبن برخوردار بودند انتخاب شدند. نتایج این بررسی نشان داد که بیشترین فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی در طبقه پنج طبقه­بندی درختان از نظر سلامت یعنی خشکه­دار افتاده یافت میشوند. Ganoderma lucidum با 14 درصد بیشترین فراوانی و Cookeina sp. با 008/0 درصد کمترین فراوانی را داشتند. با توجه به مساحت مورد بررسی درصد حضور قارچ­های ماکروسکوپی در هر هکتار به ترتیب در جنگل­های دست­نخورده و نشانهگذاری نشده (گرازبن) 22/1، دستخوردگی کم (نم­خانه) 18/1 و دست­خوردگی زیاد (پاتم) 54/0 است. این پژوهش نشان می­دهد که درصد قارچهای ماکروسکوپی در جنگل­های بکر و دستنخورده بیشتر از جنگل مدیریتشده است.
اکولوژی قارچ
پوسیدگی چوب
حمایت جنگل
مدیریت جنگل
2016
04
20
295
305
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20160_ad20c8d8a4b72ea5e276c15f2bae6df6.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
تولید نهال از ارقام هیبرید طبیعی صنوبر و استفاده از آنها در برنامۀ جامع زراعت چوب
ابراهیم
لشکربلوکی
احسان
کهنه
نیاز فراوان به چوب و محدودیت در بازده تولید چوب جنگل­ها، سبب توجه به گونه­های تند رشد صنوبر شده ­است. درختان جنس صنوبر به ­دلیل دوپایه بودن، قابلیت آمیزش و دورگه شدن دارند که در اغلب موارد تولید چوب آنها از والدین خودش بیشتر است که بنام پدیده هتروزیس شناخته شده­اند. از مهم­ترین خصوصیات این هیبریدها علاوه بر رشد سریع و تنه صاف و سیلندریک، برخورداری از نرمش اکولوژیک و مقاومت چشمگیر در مقابل آفات و امراض می­باشند. از این­رو به­منظور انتخاب ارقام دورگه برتر صنوبر، چهار سال پیاپی از پایههای قوی و نخبه نهال­های یکساله صنوبر که در حاشیه رودخانه سفیدرود آستانهاشرفیه روییده و دارای رشد طولی و قطری بیشتری نسبت به دیگران بودند قلمه تهیه شد. آنها در نهالستانی که به همین منظور آماده شده بود، کاشته شدند. همچنین بذور رسیده از پایه مادری پایه P.d.69/55 جمع­آوری شد و پس از رویاندن، به شاسی گلخانه منتقل و سپس در عرصه کاشته شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از تجزیه واریانس برای متغیرها و مقایسه میانگین متغیرها به روش آزمون LSD با استفاده از نرم­افزار SAS انجام شد. نتایج این پژوهش معرفی 13 پایه هیبرید طبیعی با دو منشأ قلمه (تهیه شده از حاشیه رودخانه سفیدرود) و بذر (بذوری که از پایه دلتوئیدس جمع­آوری و کاشته شدند) بوده است. پایه­های منتخب در مقایسه با رشد پایه شاهد P.d.69/55 دارای شاخصه­های برتر بوده­اند، انتخاب شدند. پایه­های هیبرید دارای رشد قطری برتر: P.x.87.1.S, P.x.89.3.C, P.x.88.4.C, P.x.88.5.C و رشد ارتفاعی برتر نیز P.x.88.1.S, P.x.89.3.C بوده­اند.
انتخاب
زراعت چوب
صنوبر
هیبرید طبیعی
2016
04
20
307
317
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20161_9d13dcdc097f38961a46dfc3a89758c9.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
بررسی کمی و کیفی و مقدار خطرآفرینی درختان چنار شهر ارومیه
عباس
بانج شفیعی
خدیجه
صمدزاده
نسرین
سیدی
احمد
علیجانپور
درختان از مهمترین عناصر سازنده پوششهای سبز شهری به شمار میآیند. با توجه به عبور و مرور روزانه افراد در پیادهروها و وسایل نقلیه در خیابانهای شهر، هرگونه عیب و نقصی در این درختان ممکن است به بروز خطرهای مالی و جانی منجر شود. برای این منظور ویژگی­های کمی و کیفی و مقدار خطرآفرینی درختان چنار خیابان شهید بهشتی ارومیه با استفاده از روش ترانسکت با نقطه شروع تصادفی و با شدت آماربرداری 20 درصد جمعآوری و محاسبه شد. ویژگی­های کمی شامل قطر برابرسینه و ارتفاع کل و ویژگی­های کیفی شامل خشکیدگی شاخهها و سرشاخهها، شکاف، شاخه دهی نامناسب، پوسیدگی، ضعف ساختاری، زخم، مشکلات ریشه و تماس با خطوط برق بودند. در مجموع 190 درخت اندازهگیری شد و پس از وزن دهی معیارهای خطرآفرین، نشان داده شد که تعداد 70 درخت (8/36 درصد کل درختان) در طبقه خطر بسیار کم، 102 درخت (7/53 درصد کل درختان) در طبقه خطر کم و 18 درخت (5/9 درصد کل درختان) در طبقه خطر متوسط قرار دارند؛ بنابراین انجام اقدامات اصلاحی مانند هرس تاج و قطع شاخههای خشک برای درختان با خطر متوسط پیشنهاد می­شود.
ارومیه
جنگلداری شهری
خطرآفرینی
چنار
2016
04
20
319
335
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20162_fbdca36788bb68660eb0dea203b961cd.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
اولویت بندی شاخص های مؤثر بر طراحی جاده های جنگلی (بررسی موردی: جنگل های لاکوبن،شهرستان عباس آباد، شمال ایران)
معصومه
سلملیان
سید رستم
موسوی میرکلا
مهدی
عرفانیان
امید
حسین زاده
جاده­های جنگلی نقش مهمی در مدیریت، حفاظت و احیاء جنگل­ها در مناطق کوهستانی دارند. در این تحقیق برای انتخاب مهم­ترین معیارهای تأثیرگذار در طراحی جاده­های جنگلی از روش دلفی استفاده شده است. در مرحله اول معیارهای مهم­تر و مؤثرتر در طراحی جاده با استفاده از رویکرد دلفی تعیین شده و در مرحله دوم معیار­هایی که در مرحله اول انتخاب شده­اند، در مرحله دوم وزن دهی شدند. در این بررسی معیارهای فنی و زیست­محیطی مورد استفاده قرار گرفتند که این معیارها شامل شیب، فاصله از گسل و مناطق لغزشی، راه­های موجود، سنگبستر، بافت خاک، نوع تجهیزات بهره­برداری و خروج چوب، فاصله از آبراهه و چشمه، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، ارزش توده­ها از نظر حفظ ذخایر ژنتیکی، منطقه حفاظتشده، زیستگاه گونه­های جانوری، تنوع گونه­های گیاهی، موجودی در هکتار، چشمانداز (اکوتوریسم)، تیپ پوشش گیاهی، دسترسی به آبادی­های اطراف جنگل و دام سرا می­باشند. با استفاده از روش تصمیم­گیری چند معیاره (ELECTRE III) معیارها مورد بررسی قرار گرفتند و با مقایسات دو وجهی میان گزینه­ها، رتبه­بندی شدند. رتبه­بندی معیارها نشان می­دهد که معیار شیب دامنه با وزن 17/0 به­عنوان مهم­ترین معیار است و با بالاترین مقدار وزن در رتبه اول قرار گرفته و معیار دام سرا با وزن 004/0 یعنی کمترین مقدار وزن در رتبه آخر قرار دارد.
روش ELECTRE III
روش دلفی
شبکه جاده جنگلی
لاکوبن
2016
04
20
337
349
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20163_1537aa08b3c7770d1ee2e86a1f402a36.pdf
پژوهش و توسعه جنگل
2476-3551
2476-3551
1394
1
4
انباشت خشکه دارهای خرد در فاز کاهش پایه ها در مراحل تکاملی توده های آمیخته راش
مرتضی
مریدی
مهرداد
ملکشاهی
وحید
اعتماد
کیومرث
سفیدی
خشکه­دار خرد یک جزء جداییناپذیر از اکوسیستم­های جنگل است و کمّی کردن اندازه آن نقش مهمی در مدیریت اکوسیستم­های جنگلی خواهد داشت. فاز کاهش پایه­ها یکی از مهم­ترین فازهای تحولی در روند تکامل توده­ها­ است. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی­های کمی و کیفی خشکه­دارهای خرد در فاز کاهش پایه­ها در پارسل 319 بخش گرازبن از جنگل­های کمتر دستخورده خیرود نوشهر انجام شد. به این منظور سه قطعهنمونه یک هکتاری در این فاز انتخاب و تمامی خشکهدارهای بزرگتر از ده سانتیمتر به روش آماربرداری صد درصد اندازه­گیری شد. در قطعات نمونه یک هکتاری پنج قطعهنمونه چهار مترمربعی انتخاب و سپس مشخصات تمامی خشکه­دارهای کمتر از 10 سانتی­متر شامل قطر، ارتفاع یا طول، نوع گونه و مشخصات کیفی شامل شکل و درجه پوسیدگی ثبت شد. بر اساس نتایج بهدستآمده گونه راش بیشترین فراوانی (54 درصد) را در بین خشکه­دارها داشت و بعد از آن ممرز و دیگر گونه­ها به ترتیب 42 و چهار درصد از فراوانی خشکه­دارها را به خود اختصاص دادند. کلاسه قطری 5-1 سانتی­متری و 10-5 سانتی­متری به ترتیب 5/62 درصد و 5/37 درصد از فراوانی خشکه­دارها را در برداشتند. حجم متوسط خشکه­دارهای خرد در مجموع سه قطعهنمونه، 9/45 و به­طور متوسط 3/15 مترمکعب در هکتار به دست آمد که 4/42 درصد از انباشت کل خشکه­دارها (مجموع خشکه­دار درشت و خرد) را در این فاز شامل شد. در این فاز هیچ خشکه­داری با درجه پوسیدگی چهار مشاهده نشد.
تکامل توده
خشکه دار خرد
راش
فاز کاهش پایه ها
2016
04
20
351
361
https://jfrd.urmia.ac.ir/article_20164_7bfdf8bff9fd9309681c77f4ed97deab.pdf