پراکنش مکانی ریشه درختان ممرز در جنگل‌های پایین‌بند هیرکانی (جنگل خیرود، نوشهر)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 دانشیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

3 استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

4 استادیار، دانشکده کشاورزی، جنگلداری و صنایع غذایی، دانشگاه برن، زولیکوفن، سوئیس.

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی پراکنش مکانی ریشه درختان ممرز در بخش پاتم جنگل خیرود بود. بدین منظور تعداد پنج درخت از سه‌طبقه قطری کم­قطر، میان­قطر و قطور به روش کاملاً تصادفی انتخاب شد (در مجموع 15 درخت). برای بررسی و اندازه­گیری نسبت سطح ریشه به سطح خاک (RAR)، با استفاده از روش مقطع پروفیل در اطراف هر پایه، سه پروفیل در سمت بالای درخت و سه پروفیل در سمت پایین درخت (ابعاد 50 × 100 سانتی­متر) به فواصل افقی 1، 2 و 5/3 متر از تنه درخت حفر شد (در مجموع 90 پروفیل). دیواره­های پروفیل­ها به افق­های 10 سانتی­متری تقسیم و قطر کلیه ریشه­های بیرون­زده اندازه­گیری شد. در آخردرصد نسبت سطح ریشه به سطح خاک در هر افق محاسبه شد. نتایج نشان داد با افزایش عمق مقدار شاخص نسبت سطح ریشه به سطح خاک به­صورت رابطه لگاریتمی کاهش می­یابد. نتایج حاصل از آنالیز کوواریانس نشان داد که پراکنش ریشه در سه طبقه کم­قطر، میان­قطر و قطور، دارای اختلاف معنی­داری است. نتایج آزمون t نشان داد که مقدار شاخص در دیواره اول، دوم و سوم طبقه کم­قطر در سمت بالا به­طور معنی­داری بیشتر از سمت پایین درخت است. در طبقه میان­قطر تنها دیواره سوم در سمت بالا به­صورت معنی­داری بیشتر از دیواره پایین بود. در طبقه قطور دیواره اول در سمت بالا به­طور معنی­داری بیشتر از دیواره اول سمت پایین بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Roots spatial distribution of Carpinus betulus in lowland Hyrcanian forests (Kheyrud forest, Nowshahr)

نویسندگان [English]

  • Azadeh Deljouei 1
  • Ehsan Abdi 2
  • Baris Majnounian 3
  • Massimiliano Schwarz 4
1 PhD of Forest Engineering, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
2 Associate Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
3 Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, I.R. Iran.
4 Assistant Professor, School of Agricultural, Forest and Food Sciences HAFL, Bern University of Applied Sciences, Zollikofen, Switzerland.
چکیده [English]

e aim of this study was to assess spatial distribution of roots by Carpinus betulus trees in Patom district of Kheyrud forest. For this purpose, five trees at small, medium and large diameter classes were selected randomly (totally 15 trees). In order to measure root area ratio (RAR), three soil profiles were dug at both up and down sides of trees (size 50×100 cm) by wall trench method at the horizontal distance of 1, 2, and 3.5 m from tree stem (totally 90 profiles). 10 cm horizons were identified on wall trenches and all of the root diameters were measured. Finally, RAR was calculated for each soil horizon. The RAR was decreased logarithmically by increasing the soil depth. The results of ANCOVA showed significant difference between roots distribution at small, medium and large classes. The results of t-test showed that the value of the index at first, second and third trenches wall of small class at upside significantly more than down side. At medium diameter class only third trench of upside significantly more than down side. At large diameter class, first trench of upside was significantly greater than first trench of down side. The results of this study increase our information about vegetation role in stabilizing slopes and will improve the modeling of slope stability accordance to the DBH classes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wall trench method
  • Root area ratio
  • Small diameter
  • Medium diameter
  • Large diameter