بررسی عامل‌های مؤثر در پینه‌زایی، جنین‌زایی‌ رویشی و باززایی پالونیا شان‌تونگ (Paulownia shantong)‌

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.

2 دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.

3 دانش آموخته دکتری، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، ایران.

چکیده

پالونیا شان­تونگ(Paulownia shantong) درختی تند‌رشد، صنعتی و زینتی با خواص دارویی است. به‌دلیل مشکلات جوانه‌زنی ضعیف بذر و تکثیر دشوارتر قلمه‌های ساقه، تکثیر آن از طریق کشت بافت ضروری است. پژوهش حاضر به­منظور بررسی پینه‌زایی، جنین‌زایی رویشی و باززایی غیرمستقیم این گیاه صورت گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عامل‌های مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازه‌گیری شده از جمله زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینه‌های جنین‍زا معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که حداکثر باززایی جنین‌های رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت mg/l GA3 30/0 mg/l BAP +4mg/l KIN + 2mg/l 2.4-D +  3/0MS +  ½&A/4به‌دست آمد. آزمایش بررسی القای
این پژوهش برای بررسی پینه‌زایی، جنین‌زایی رویشی و باززایی غیرمستقیم پالونیا شان­تونگ (Paulownia shantong) انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عامل‌های مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازه‌گیری شده مانند زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینه‌های جنین‍زا معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشینه باززایی جنین‌های رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت ½&A/4 MS + 0.3 mg/l 2.4-D + 2 mg/l KIN + 4 mg/l BAP + 0.30 mg/l GA3 به‌دست آمد. آزمایش بررسی القای ریشه‌زایی در گیاهچه‎های باززایی شده به‌صورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عامل‌های آزمایش شامل غلظت نمک‌ها در محیط کشت پایه (MS کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشه‌زایی در ترکیب تیماری ½ MS + 1.5 mg/l IBA مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنین‌های رویشی در محیط کشت­ پایه MS کامل نسبت ­به دیگر محیط‌های مورد بررسی ضعیف‌تر بوده است.
در گیاهچه‎های باززایی شده به‌صورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عامل‌های آزمایش شامل غلظت نمک‌ها در محیط کشت پایه MS) کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشه‌زایی در ترکیب تیماری IBAmg/l 5/1½ MS+   مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنین‌های رویشی در محیط کشت­ پایه MS کامل نسبت ­به دیگر محیط‌های مورد بررسی ضعیف‌تر بوده است. به‌طور کلی نتایج نشان داد با کاهش چهار برابری عناصر ماکرو و کاهش دو برابری عناصر میکرو، ویتامین‌ها و آهن، درصد باززایی، مساحت پینه و درصد پینه‌های جنین‍زا نسبت به محیط کشت MS کامل، افزایش یافت. همچنین درصد ریشه‌زایی در محیط کشت ½ MS نسبت به محیط کشت MS کامل افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of effective factors in callus induction, somatic vegetative and regeneration in Paulownia ShanTong

نویسندگان [English]

  • yasin dumani 1
  • Seyed Mohammad Mahdi Mortazavian 2
  • Ali Izadi-Darbandi 2
  • Hossaien Ramshini 2
  • Moslem Bahmankar 3
1 M.Sc. Student of Genetics & Plant Breeding, Department of Agronomy and Plant Breeding Sciences, College of Aburaihan, University of Tehran, Iran.
2 Associate Prof., Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Aburaihan, University of Tehran, Iran.
3 Ph.D., Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Aburaihan, University of Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was carried out to investigate callus induction, vegetative embryogenesis and indirect regeneration of Paulownia shangtong. This experiment was conducted as a factorial experiment in a completely randomized design with five replications. The studied factors were explants and different compositions of the Murashik-Skogh medium. The interaction effect of explant and medium was significant for callus production rate, callus production percentage, callus area and vegetative embryogenesis percentage. The results of the mean comparison showed that the highest regeneration rate of vegetative embryos was obtained with petiole explant and medium of½&A/4 MS + 0.3 mg/l + 2mg/l KIN + 4 mg/l BAP + 0.30 mg/l. To test the root induction of regenerated seedlings a factorial experiment was conducted based on a randomized complete block design with five replications. The factors were different mediums (MS medium and 1/2MS medium) in combination with hormones of IBA, NAA and IAA. The highest percentage of rooting was observed in ½MS supplemented with 1.5 mg / l IBA. The regeneration of vegetative embryos in MS base medium was less than other mediums.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Callus induction
  • Explant
  • Medium
  • Rooting
پژوهش و توسعه جنگل
دوره 6، شماره 2
تیر 1399
صفحه 347-366

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار