تأثیر تراکم توده بر تنوع گونه‌ای گیاهان چوبی و علفی در جنگل‌های بلوط

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

3 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، ارومیه، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر تراکم توده بر تنوع گونه­ای چوبی و علفی در جنگل­های سردشت استان آذربایجان غربی انجام شد. بدین منظور اثر تراکم­ بر روی تنوع و غنای پوشش درختی و علفی در سه توده با تراکم‌های کاملاً تنک، تنک و به­نسبت انبوه بررسی شد. تعداد 30 قطعه‌نمونه مربعی چهار­آری با روش منظم تصادفی پیاده شد. فاصله بین قطعات نمونه 100 متر و فاصله بین ترانسکت­ها 200 متر در­نظر گرفته شد. نوع و مشخصات کمی گونه­های درختی و درختچه­ای در هر قطعه­نمونه ثبت شد. فراوانی و نوع گونه­های علفی در پنج ریز­قطعه‌نمونه با ابعاد 5/1×5/1 متر در هر قطعه­نمونه ثبت شد. همبستگی بین تراکم توده، شاخص­های غنا و تنوع گونه­ای علفی و درختی به­روش پیرسون بررسی شد. از آزمون توکی برای مقایسه میانگین شاخص­های غنا و تنوع گونه­ای بین تراکم­های مختلف استفاده شد. نتایج نشان داد که تعداد 117 گونه گیاهی (پنج گونه درختی و 112 گونه علفی) در منطقه حضور دارند. بررسی همبستگی مشخصه­های علفی با مشخصات کمی درختی نشان داد شاخص یکنواختی شانون با تعداد جست­ها همبستگی مثبت معنی­دار و با متوسط قطر و سطح مقطع برابرسینه همبستگی منفی معنی­دار دارد و شاخص­های تنوع گونه­ای سیمپسون با متوسط سطح مقطع برابرسینه همبستگی مثبت معنی‌دار دارد و غنای گونه­ای مارگالف با متوسط قطر برابرسینه همبستگی منفی معنی­دار دارد. همچنین بین تنوع و غنای گونه­ای علفی و درختی در تراکم­های مختلف اختلاف معنی­داری وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of stand density on woody and herbaceous diversity in Oak forests

نویسندگان [English]

  • Mir Sajad Mir Yusefzadeh Moradi 1
  • Javad Eshaghi rad 2
  • mahnaz heidari rikan 3
1 Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
2 Faculty of Natural Resources, Urmia University
3 Department of biology, Faculty of Science, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
چکیده [English]

This research was carried out with the aim of investigating the effect of mass density on woody and herb diversity in oak stands in Sardasht forests of West Azerbaijan province. For this purpose, the effect of density on the diversity and richness of tree and grass cover in three populations with Sparse, Completely sparse and relatively dense populated densities was investigated. 30 square plots were arranged in a randomized manner in the forests of the region, The distance between the sample units was 100 meters and the distance between the transects was 200 meters. Types and characteristics of tree species and shrubs were recorded in each sample. The frequency and species of herbaceous species were recorded in 5 micro particles with a dimension of 1.5 × 1.5 m in each sample. The correlation between stand density, richness and diversity indices of herbaceous species and tree species diversity was investigated by Pearson method. Tokay test was used to compare the mean of richness and species diversity between thinness, thinness and fairly massive densities. The results showed that 117 species of plants (5 tree species and 112 grass species) are present in the region. Correlation between grassland characteristics and tree specification showed that the Shannon uniformity index is correlated with the number of spikes, mean diameter and cross-section, and the Simpson species diversity and Margalof species richness with the average diameter and cross-sectional area is correlated. Also there was no significant difference between the diversity and richness of herbaceous and tree species in different densities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biodiversity
  • Density
  • North Zagros
  • Oak