متغیرهای مؤثر در رده‌بندی فرم‌های هوموس در جنگل‌های هیرکانی در مقیاس محلی (پژوهش موردی: جنگل شصت‌کلاته گرگان)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

2 دکتری جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش تعیین متغیرهای اثرگذار در تفکیک فرم‌های هوموس در جنگل‌های شرق هیرکانی است. به این منظور تعداد 189 نقطه نمونه به شیوه ترانسکت چندآشیانه‌ای در جنگل آموزشی دکتر بهرام‌نیا برداشت شد. فرم‌های اصلی و ثانویه هوموس بر اساس رده‌بندی ریخت‌شناسی-کارکردی تعیین شد. سپس خصوصیات درختان مجاور نقطه نمونه ثبت و تیپ جنگل تعیین شد. ویژگی‌های اولیه و ثانویه توپوگرافی و شکل زمین با توجه به موقعیت جغرافیایی نمونه از طریق نقشه توپوگرافی استخراج شد. با استفاده از روش‌های رده‌بندی جنگل تصادفی، رده‌بندی تقویت‌شده درختی و رگرسیون چندگانه اسپلاین متغیرهای مهم تأثیرگذار بر رده‌بندی فرم‌های مختلف هوموس تعیین شد. هفت فرم ثانویه هوموس دیسمول، یومول، مزومول، همی مودر، دیسمودر، یومودر و یوماکروآمفی در منطقه تفکیک و شناسایی شد. بالاترین صحت طبقه‌بندی­کننده و بیشترین صحت توافق فرم هوموس پیش‌بینی و مشاهده‌شده مربوط به رده‌بندی تقویت‌شده درختی بود، به‌نحوی‌که شاخص رند اصلاح یافته آن 76/0 و ضریب کاپا 3/96 درصد بود. نتایج این پژوهش نشان داد تغییرات فرم‌های هوموس در مقیاس محلی بیشتر وابسته به توپوگرافی و خصوصیات درختان مجاور محل نمونه‌برداری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Variables influencing humus forms differentiation in Hyrcanian forest in the local scale (Case study: Shast-Kalateh Gorgan)

نویسندگان [English]

  • Hashem Habashi 1
  • Fatemeh Rafiee Jazi 2
1 Associate Professor, Department of silvilculture and Forest Ecology, Forest Sciences Faculty, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, I. R. Iran.
2 Ph. D. of Forestry, Forest Sciences Faculty, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, I. R. Iran.
چکیده [English]

This study aims to identify factors affecting the secondary humus forms differentiation in the East Hyrcanian forests. For this purpose, we select 189 sample points using a nested transect sampling design in the Dr-Bahramnia forest. Humus forms identified based on morpho-functional classification and adjacent trees characteristics were recorded and then forest type were determined. Primary and secondary topographic attributes and land forms were extracted from digital elevation model due to the geographical location of sample points. Random forest classification, boosted tree classification and multiple adaptive regression Spline classification were applied as modelling tools to analyse important variables influencing differentiation humus forms. The seven secondary humus forms were differenced include Dysmull, Eumull, Mezomull, Hemimoder, Dysmoder, Eumoder and Eumacroamphi. The highest accuracy and agreement between the observed and predicted were boosted tree classifier while adjusted rand index and Cohen’s kappa coefficient were 0.76 and 96.3 percent respectively. The results showed that humus forms variability were dependent on the characteristics of the surrounding trees of sample points and topography.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AMPHI
  • Humus forms
  • Forest floor
  • Mull
  • Moder