پهنه‌بندی خطر آتش‌سوزی در جنگل‌های حوزه شهرستان ایلام‌

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.

2 استادیار، دانشکده منابع طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.

3 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

چکیده

عوامل متعددی در وقوع آتش­سوزی در جنگل­ها نقش دارند؛ بنابراین پیش­بینی دقیق زمانی و مکانی وقوع آتش­سوزی امری دشوار است، اما با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می­توان به‌صورت مکانی مناطق دارای خطر بالای آتش­سوزی را شناسایی کرده و نظارت بیشتری بر آنها داشت. هدف این پژوهش بررسی امکان تهیه نقشه پهنه‌بندی خطر آتش‌سوزی جنگل­های حوزه شهرستان ایلام است. عوامل اقتصادی - اجتماعی، اقلیمی، توپوگرافی و پوشش گیاهی به­عنوان معیارهای مناسب برای بررسی وضعیت مقدار خطر آتش‌سوزی این جنگل‌ها در­نظر گرفته شدند. با استفاده از تصاویر ماهواره­ای لندست، سامانه اطلاعات جغرافیایی و شبکه عصبی این معیارها مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به نتایج، متغیر فاصله از مراکز جمعیتی با وزن 100 درصد تأثیرگذارترین و متغیر ارتفاع از سطح دریا با وزن 5/1 درصد به­عنوان کم­اهمیت­ترین متغیر در وقوع آتش­سوزی جنگل­های منطقه مورد بررسی نقش دارند. بر اساس نتایج ارزیابی صحت نقشه پهنه‌بندی خطر آتش‌سوزی با استفاده از ماتریس خطا، ملاحظه شد که نقشه تولید شده با صحت کلی 73/83 درصد دارای صحت بالایی است. همچنین بر اساس مقدار ضریب توافق کاپا (77/0) بین نقشه تهیه­شده و داده‌های واقعی آتش‌سوزی می‌توان نتیجه گرفت که نقشه تهیه­شده با داده‌های واقعی دارای انطباق بالایی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Forest fire hazard zone mapping in Ilam county forests

نویسندگان [English]

  • Sara Polat 1
  • Farhad Ghasemi Aghbash 2
  • Ali Mahdavi 3
1 Master of Forestry Student, Faculty of Natural Resource and Environment, Malayer University, Malayer, I. R. Iran.
2 Assistant Professor, Department of Rangeland and Watershed Management, Faculty of Natural Resource and Environment, Malayer University, Malayer, I. R. Iran.
3 Associate Professor, Department of Forestry, Faculty of Natural Resource, Ilam University, Ilam, I. R. Iran.
چکیده [English]

Several factors play an important role in the occurrence of fire in forests. So accurate prediction of the time and place of the fire is difficult, but using the GIS, it is possible to identify points of high fire risk. The purpose of this study was to investigate the possibility of preparing a fire hazard zonation map for Ilam district. Socioeconomic, climatic, topographic and vegetation factors were considered as suitable criteria for assessing the status of fire risk of these forests and were evalutaed Using satellite imagery data, geographic information system and neural network system. According to the results, the variable of distance from cities with a weight of 100% is the most influential variable in creating fire and height variable with a weight of 1.5% as the least important variable in the occurrence of forest fire in study area. Based on the results of the assessment of the accuracy of the fire hazard zonation map using the error matrix, it was found that the produced map with a general accuracy of 73.73% is highly true. Also, based on Kappa agreement coefficient (0.77) between the map and actual fire data, it can be concluded that the map prepared with the actual data was highly adapted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forest fire
  • Ilam
  • Neural network
  • Zagros
  • Zoning