ارزیابی تولید و هزینه عملیات قطع با استفاده از اره موتوری MASHOUF PSI 9700 در جنگلکاری های صنوبردر غرب استان گیلان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه،سرا، ایران

2 استاد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه،سرا، ایران

3 دانشیار، گروه بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران

4 استادیار، آزمایشگاه بهره‌برداری جنگل، دانشکده جنگلداری و محیط زیست طبیعی، دانشگاه Aristotle، یونان

چکیده

مقدمه و هدف: امروز، اره‌های موتوری به دلیل کاربردهای چندمنظوره و سرمایه‌گذاری مالی نسبتاً کم، ابزار اصلی برداشت چوب از جنگل‌ها در جهان هستند. اره‌های موتوری کارایی بالایی دارند تا بتوانند بازده و بهره‌وری را افزایش دهند که منجر به کاهش هزینه‌های قطع می‌شود. قطع درختان صنوبر در غرب استان گیلان به­صورت نیمه­مکانیزه با استفاده از اره­موتوری و با اعمال سامانه برداشت چوب قطع یکسره انجام می­شود. بهره­وری و هزینه دو عامل اصلی هستند که بر انتخاب سامانه­های برداشت چوب تأثیر می­گذارند و قطع درختان یک عنصر اساسی در این زمینه است. اثرات قطع درختان بر کیفیت بوم­سازگان­های جنگلی به­شدت به مدت زمان این فعالیت بستگی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی بهره‌وری و هزینه عملیات برش در یک صنوبر واقع در غرب استان گیلان با استفاده از اره­موتوری مدل MASHOUF PSI 9700 بود.
مواد و روش­ ها: این تحقیق در جنگلکاری­های منطقه تنیان واقع در غرب استان انجام شد. یک گروه کاری متشکل از یک اره­موتورچی و یک کمک اره­موتورچی انتخاب شدند. گروه کاری انتخاب شده معرف میانگین سطح کاری کارگران منطقه بود. اره­موتوری انتخاب شده برای این تحقیق حدود 2000 ساعت عمر مفید داشت که میانگین عمر مفید اره­های موتوری از این نوع است. در طول سال­ها، تحقیقات در مورد زمان صرف شده به­ویژه بر ایجاد رابطه بین راندمان کاری و بهره­وری انجام شده با ابزارهای مختلف قطع و خصوصیات مختلف رویشگاه برداشت متمرکز شده است. تجزیه­وتحلیل ساختار زمان کار و بهره­وری در عملیات قطع با اره­موتوری یک نگرانی مهم مدیریت برداشت پایدار چوب است. بنابراین، از بررسی زمانی برای محاسبه تولید ساعتی گروه قطع استفاده شد. زمان قطع به دو دسته زمان تولید و زمان تأخیر طبقه­بندی شد. زمان مؤثر شامل (الف) حرکت به سمت درخت، (ب) آمادگی برای قطع کردن، (ج) بن­زنی، (د) بن­بری و (ه) سوخت­گیری بود، درحالی­که زمان تأخیر شامل (الف) زمان استراحت یا زمان شخصی، (ب) زمان تأخیرهای عملیاتی و (ج) زمان تأخیرهای فنی بود. پس از تعیین قیمت اره­موتوری، کل هزینه ثابت از مجموع ارزش سرمایه­گذاری سالانه، استهلاک، بیمه و مالیات به­دست آمد. هزینه­های متغیر نیز از مجموع هزینه ساعتی سوخت، هزینه نگهداری، هزینه زنجیر و اسپراکت و غیره محاسبه شد. مجموع هزینه­ها شامل هزینه­های ثابت، متغیر و هزینه­های پرسنلی بود. داده­ها با استفاده از نرم­فزار Excel 2013 پردازش و با استفاده از SPSS نسخه 18 مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. علاوه بر این، متغیرهای تأثیرگذار بر هر یک از عناصر کار با استفاده از رگرسیون چند متغیره گام­به­گام تعیین شدند.
یافته ­ها: در مجموع 133 اصله درخت به حجم 06/109 مترمکعب قطع شد. کل زمان کار لازم برای قطع درختان در مناطق مورد بررسی 21/500 دقیقه بود. 42/41 درصد از زمان  به زمان کار اصلی اختصاص داشت. 84/8 درصد از زمان قطع به کارهای تکمیلی مانند جابجایی بین درختان، گوه­زنی، 29/15 درصد به کارهای مقدماتی مانند جابجایی بین محل کار، آمادگی برای کار، 60/9 درصد برای زمان تعمیر، 74/15 درصد برای تأخیرها و توقف­های کاری و 09/9 درصد زمان غیرمرتبط با کار بود. 71 درصد تأخیرها مربوط به تأخیرهای شخصی بود که 7/80 درصد مربوط به زمان صرف ناهار و 93/19 درصد مربوط به دیگر تأخیرهای شخصی بود. سهم تأخیرهای عملیاتی و فنی از کل تأخیرها به ترتیب 10 و 19 درصد بود. با افزایش قطر، تولید ساعتی (بدون تأخیر) و زمان قطع (بدون تأخیر) افزایش یافت. همچنین رابطه بین قطر و هزینه واحد تولید نشان داد که با افزایش قطر، هزینه واحد تولید کاهش می­یابد. نتایج نشان داد که میانگین زمان صرف شده (خالص-ناخالص) برای قطع هر درخت به ترتیب 75/3- 73/2 دقیقه و مقدار تولید ساعتی با و بدون احتساب زمان­های تأخیر به ترتیب 44/13 و 28/17 مترمکعب در ساعت و هزینه واحد تولید (با و بدون احتساب زمان­های تأخیر) 32/0 و 25/0 دلار بود. تحلیل داده­ها همبستگی بسیار معنی­داری را بین زمان کار (دقیقه) و قطر درخت در ارتفاع سینه (سانتی­متر)، حجم درخت (مترمکعب) و فاصله بین درختان (متر) نشان داد.
نتیجه­ گیری کلی: با ایجاد مدل­های ریاضی زمان کار برای انواع اره­های موتوری می­توان عملکرد گروه قطع را افزایش داد و دستمزد معقول­تری به کارگران جنگل پرداخت کرد. علاوه بر این، از نتایج این پژوهش می­توان برای تعیین نرخ کار، برنامه­ریزی کاری و برآورد هزینه استفاده کرد. به­طورکلی ، مدل­ها و نتایج ارائه شده در این تحقیق می­تواند به مدیران جنگل کمک کند تا عوامل مؤثر بر بهره­وری و هزینه در مراحل مختلف کار را بهتر درک کنند. همچنین می­توان از آن برای سازماندهی مجدد و برنامه­ریزی کار جنگل برای رفع نگرانی­های اقتصادی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Productivity and cost of clear-cutting operations utilizing the MASHOUF PSI 9700 chainsaw model in a poplar plantation located in the western part of Guilan Province

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Rahimi Bitam 1
  • Mehrdad Nikooy 2
  • Mahmoud Heidari 3
  • Petros A. Tsioras 4
1 Ph.D. Student of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, I. R. Iran
2 Professor, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, I. R. Iran
3 Associate Professor, Department of Occupational Health, School of Health, Guilan University of Medical Sciences, I. R. Iran
4 Asistant professor, Lab of Forest Utilization, Faculty of Forestry and Natural Environment, Aristotle University of Thessaloniki, POB 227, Thessaloniki, Greece
چکیده [English]

Background and objectives: Nowadays, chainsaws remain the primary main tool for wood harvesting in the world due to their multifunctionality and the relatively low requirements in financial investment. Another reason is that chainsaws provide high workability, enhancing efficiency and productivity, at reduced felling costs. The felling of poplar stands in the west of Guilan Province is carried out semi-mechanically using chainsaws within a clear-cutting silviculture system. Productivity and cost are two main factors that affect the selection of wood harvesting systems, whose tree felling consists an element of paramount importance, most notably its duration. The purpose of this study was to assess the productivity and cost of clear-cutting operations in a poplar plantation located in the western part of the Guilan Province, using the MASHOUF PSI 9700, a short-bladed chainsaw model with a bar length of 50 cm.
Methodology: The research was conducted in the Tanyan district, which is located in the western part of Guilan province. A work team, consisting of a chainsaw operator and a helper, was used during the study. The selected work team was chosen as representative of the average skill level of the workers in the region. The chainsaw selected for this research, the MASHOUF PSI 9700 model featuring a cylinder displacement of 54 cm3 a power output of 2.2 KW, and a weight of 5.1 kg excluding equipment, had been in operation for about 2000 hours, which is the average life span of a product of this category. Over the years, the research on consumption time has focused especially on establishing the relationship between work efficiency and productivity carried out considering various equipment and wood harvesting factors. Analysis of work time consumption and productivity in chainsaw operations is an important concern of sustainable harvest management. A time study was performed to calculate the hourly productivity rate. Felling time was classified into two categories, namely effective time and delay time. Effective time consisted of (a) Moving towards the tree, (b) Felling preparation, (c) Under cut, (d) Back cut and (e) Refueling. Moreover, the delay times fell into (a) Rest time or personal time, (b) Operational delays, and (c) Technical delays. The total fixed cost was obtained considering the chainsaw purchase value, the sum of the annual investment, the depreciation, the insurance and taxes. Variable costs were also calculated considering the hourly expenditure on fuel cost, maintenance as in the cases of chain and sprocket replacement, etc. The sum total of costs included fixed, variable and labor costs. The data was initially processed using Excel 2013 software and then analyzed using the SPSS statistical software version 18 to determine the distribution and ratio of work interruption time according to the factors affecting it. Regression analysis was conducted to explore the relationship between the factors affecting the total cut-off time.
Results: A total of 133 trees were felled amounting to a volume of 109.06 m3. The total work time consumed for felling operations was 500.21 minutes. Of the total working time, 41.42% was allocated to main work tasks. Supplementary work, such as moving between trees and driving wedges, accounted for 8.84% of felling time, while preparatory tasks, including moving between workplaces and preparation activities, constituted 15.29%. Repair time accounted for 9.60% of the total time, while delays and downtime occupied 15.74%. Additionally, 9.09% of the time was spent on non-workplace activities. The majority, 71% of the delays were linked to personal delays, of which 80.7% were related to lunchtime breaks and 19.93% to other personal delays. Operational and technical delays accounted for 10% and 19% of total delays, respectively. Increases in the diameter of the felled trees, resulted in increases to both the net felling time and the net production of the felling team. Furthermore, an increase in the diameter decreased the production cost. The results showed that the average time consumed per tree for felling were 2.73 min of effective time vs 3.75 min of gross time, and net hourly productivity amounted to 17.28 m3 per hour vs 13.44 m3 per hour found for the gross hourly productivity, and the unit cost of net production was 0.25 USD vs 0.32 USD for the gross production, respectively. The statistical analysis exhibited a highly significant correlation between work element times (measured in minutes) and various factors, including the diameter of the tree at breast height, tree volume (measured in m3), and the distance between trees (measured in m).
Conclusion: By developing mathematical models of working time for various chainsaw models, chainsaws, the performance of the felling teams can be increased, and a more equitable remuneration of the forest workers is made possible. The results of the present study can support decision making regarding the work rates, work schedules, and cost estimation. The models and results presented in this study can generally assist forest managers to better understand the factors affecting productivity and cost during different work elements with the aim to reorganize and plan forest work to meet economic concerns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wood production
  • Poplar plantation
  • Biomass
  • Wood harvesting
  • Time study
Borz, S.A.; Birda, M.; Ignea, G.; Popa, B.; Campu, V.R.; Iordache, E.; Derczeni, R.A., Efficiency of a Woody 60 processor attached to a Mounty 4100 tower yarder when processing coniferous timber from thinning operations. Annals of Forest Research 201457, 333–345.
Borz, S.A.; Dinulica, F.; Birda, M.; Ignea, G.; Ciobanu, V.D.; Popa, B., Time consumption and productivity of skidding silver fir (Abies alba Mill.) round wood in reduced accessibility conditions (a case study: in windthorw salvage logging from Romanian Carpathians). Annals of Forest Research 2013, 56, 363–375.
Borz, S.A.; Talagai, N.; Cheţa, M.; Chiriloiu, D.; Gavilanes Montoya, A.V.; Castillo Vizuete, D.D.; and Marcu, M.V., Physical strain, exposure to noise and postural assessment in motor-manual felling of willow short rotation coppice: Results of a preliminary study. Croatian Journal of Forest Engineering: Journal for Theory and Application of Forestry Engineering 2019, 40 (2), 377-388.
Calvo, A.; Deboli, R.; Preti, C.; De Maria, A., Daily exposure to hand arm vibration by different electric olive beaters. Journal of Agricultural Engineering, 2014, 45 (3), 103-110.
Câmpu, V.R.; Ciubotaru, A., Time consumption and productivity in manual tree felling with a chainsaw (a case study of resinous stands from mountainous areas). Silva Fennica 201751 (2), p.1657.
Dimou, V.; and Symeonidou, M., Evaluating the effectiveness productivity of motor-manual felling with a catalytic chainsaw. International Scietific publication 2019, 13,187-198.
Ghaffariyan, M.R., Review of studies on motor-manual felling productivity in eucalypt stands. Silva Balcanica 2021, 22(1),77-87.
Gullberg T., Evaluating operator-machine interactions in comparative time studies. Journal of Forest Engineering 1995, 7 (1): 51–61
Hamedi Ghazi, P.; Mousavi Mirkala, S.; & Samadi, A., Study on production, felling and processing costs of first thinning operation in a reforested stand (case study: Tyrum rood). Forest Research and Development 2016, 2 (2), 153-165. (In Persian)
Jourgholami, M.; Majnounian, B.; & Zargham, N., Performance, capability and costs of motor-manual tree felling in Hyrcanian hardwood forest. Croatian Journal of Forest Engineering: Journal for Theory and Application of Forestry Engineering 201334 (2), 283-293. (In Persian)
Jourgholami, M.; Majnounian, B.; and Eghtesadi, A., Traditional wood processing (Lumber) method in forest; production, costs and value loss (case study: Namkhaneh District). Journal of Wood and Forest Science and Technology 2012, 18 (4), 111-130. (In Persian)
Kanawaty G., Introduction to work study (4th edition). International Labour Office, Geneva 1992, 524 p.
Klepac, J.F.; and Rummer, R.B., Smallwood Logging Production and Costs–Mechanized vs Manual. In 2002 ASAE Annual Meeting 2002, (p. 1). American Society of Agricultural and Biological Engineers.
Latterini, F.; Venanzi, R.; Stefanoni, W.; Sperandio, G.; Suardi, A.; Civitarese, V.; and Picchio, R., Work Productivity, Costs and Environmental Impacts of Two Thinning Methods in Italian Beech High Forests. Sustainability 2022, 14 (18), p.11414.
Li, Y.; Wang, J.; Miller, G.; and McNeel, J., Production economics of harvesting small-diameter hardwood stands in central Appalachia. Forest Products Journal 2006, 56 (3): 81-86, 56(3).
Lortz, D., Kluender, R., McCoy, W., Stokes, B., and Klepac, J., Manual felling time and productivity in southern pine forests. Forest Products Journal, 1997, 47 (10), 59.
Moskalik, T., Borz, S. A., Dvořák, J., Ferencik, M., Glushkov, S., Muiste, P.; and Styranivsky, O., Timber harvesting methods in Eastern European countries: A review. Croatian Journal of Forest Engineering: Journal for Theory and Application of Forestry Engineering 201738 (2), 231-241.
Mousavi, R., Nikouy, M. and Uusitalo, J., Time consumption, productivity, and cost analysis of the motor manual tree felling and processing in the Hyrcanian Forest in Iran. Journal of Forestry Research 2011, 22 (4), 665-669.
Mousavi, S.R.; and Nikooy, M., Evaluation of tree forwarding by farm tractor in patch cutting of poplar plantations in Northern Iran. Small-scale forestry 2014, 13 (4), 527-540.
Naghdi, R.; Nikooy, M.; Mohammadi Limaie, S.; & Shormage, Y., Evaluation of felling productivity in Shafarood forest (Guilan province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2010, 18 (3), 425-417. (In Persian)
Nikooy, M., Hajatnia, M., Sotoudeh Foumani, B., and Mohammadi, E., Assessment of the log smuggling causes in Caspian forests, north of Iran. Caspian Journal of Environmental Sciences 202120 (2), 243-251.
Nikooy, M.; Sobhani, H.; Majnonian, B.; Marvi Mohajer, M.R.; Feghhi, J., Study of Cost Production of Felling using Chainsaw in, Asalem Forest-Guilan, Iranian Journal of Natural Resources 2008, 60 (4),1357-1371. (In Persian)
Nikooy, M; Nourozi, Z; Naghdi, R., Survey of felling and bucking operation’s safety in Shafarood watershed. Forest Research and Development 2016, 1 (3), 209-219. (In Persian)
Rahimi, F; Nikooy, M; Ghajar, I., Ranking the dangers of working with chainsaw during felling operation. Forest Research and Development, 2018, 4 (3), 401-413. (In Persian)
Rauch, P.; Wolfsmayr, U.J.; Borz, S.A.; Triplat, M.; Krajnc, N.; Klock, M.; Oberwimmer, R.; Ketikidis, C.; Vasiljevic, A.; Stauder, M.; et al., SWOT analysis and strategy development for forest fuel supply chains in South East Europe. Forest Policy and Economics 201561, 87–94.
Rizvandi, V.; and Jourgholami, M., Production and cost comparison of conventional and directional tree felling (Case study: in Kheyrud forest). Iranian Journal of Forest 20124 (1), 1-11. (In Persian)
Safarzadeh, B., Nikooy, M., Petros, A. T., Arman, Z., & Tavankar, F. Assessing the impact of log manual loading on the physiological load in forest wokers. Forest Research and Development 2023, 9 (2), 175-187. (In persian)
Sessions, J. Harvesting operations in the tropics. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg. 2007; 170.
Sobhani, H.; Ghaffarian, M.R.; and Khakzade Rostamim m.J., Study of the Production and Cost of Tree Felling in Patom Section at Kheyroudkenar Forest Education and Research Station, Journal of the Iranian Natural Resources 2007, 60 (2), 485-491. (In Persian)
Soenarno, Dulsalam, Yuniawati, Suhartana, S.; Gandaseca, S.; Rochmayanto, Y.; & Andini, S., Working Time, Productivity, and Cost of Felling in a Tropical Forest (A Case Study from Wijaya Sentosa’s Forest Concession Area, West Papua, Indonesia). Forests 2022, 13 (11), 1789.
Suhartana, S.; Gandaseca, S.; Rochmayanto, Y.; Supriadi, A.; and Andini, S., Working Time, Productivity, and Cost of Felling in a Tropical Forest (A Case Study from Wijaya Sentosa’s Forest Concession Area, West Papua, Indonesia). Forests 202213 (11), p.1789.
Uotila K.; Saksa T.; Rantala J.; Kiljunen N., Labour consumption models applied to motormanual pre-commercial thinning in Finland. Silva Fennica 2014, 48 (2),1-14.
Wang, J.; Long, C.; McNeel, J.; and Baumgras, J., Productivity and cost of manual felling and cable skidding in central Appalachian hardwood forests. Forest Products Journal 2004, 54 (12): 45-51.