پراکنش مکانی گونه های چوبی در جنگل های زاگرس شمالی (پژوهش موردی: جنگل های هواره خول)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ایلام

2 دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

3 دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به اهمیت جنگل­های زاگرس شمالی از نظر اقتصادی- اجتماعی، حفاظتی و احیایی و با توجه به اینکه تاکنون بیشتر تحقیقات صورت گرفته در رابطه با الگوی پراکنش مکانی در جنگل­های غرب کشور بیشتر در جنگل­ های شاخه زاد همسال (روی درخت) بوده است، الگوی پراکنش مکانی گونه ­های درختی در جنگل­ های هواره­ خول شهرستان بانه که به‌ صورت ترکیبی از جنگل­ شاخه زاد ناهمسال (روی زمین) و شاخه زاد همسال (روی درخت) اداره می­ شود، مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه­ برداری منظم تصادفی و شبکه آماربرداری 300×200 متر، تعداد 60 نقطه نمونه ­برداری با استفاده از روش­ه ای فاصله ­ای نزدیک‌ ترین فرد، مربع­ تی و ترکیبی مورد اندازه ­گیری قرار گرفتند و تجزیه‌ و تحلیل داده­ ها به روش­ های فاصله­ ای شامل شاخص­ های جانسون و زایمر، ابرهارت، هاپکینز، هینز و شاخص C با استفاده از نرم­ افزار Ecological Methodology انجام شد. نتایج الگوی کپه­ ای را برای شاخص­ های جانسون و زایمر، ابرهارت و هینز، الگوی کپه ­ای به سمت تصادفی را برای شاخص C و الگوی یکنواخت را برای شاخص هاپکینز نشان داد. در نهایت الگوی پراکنش مکانی درختان در جنگل هواره­ خول به‌ صورت کپه­ ای تعیین شد. در کل نتایج نشان دادند که فاصله گرفتن الگوی پراکنش مکانی از حالت طبیعی در جنگل هواره­ خول بر اساس برخی از شاخص­ ها، به‌ طور عمده به شغل اصلی جنگل­نشینان که دامداری است و فعالیت­ های آنان (سرشاخه زنی، چرای دام و...) مربوط می­ شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial distribution of wooden species in Northern Zagros forests (Case study: Havare-khol forests)

نویسندگان [English]

  • Sorush Zabiolahi 1
  • Naghi Shabanian 2
  • Manuchehr Namiranian 3
  • Mehdi Heudari 1
1 Faculty of Natural Resources, Ilam University
2 Faculty of Natural Resources, Kurdistan University
3 Faculty of Natural Resources, Tehran University
چکیده [English]

Understanding the distribution of plant spatial pattern is useful for explaining the ecosystems stability, designing proper management plans, and preservative and reforestation operations. Considering the importance of the northern Zagros forests in terms of socio - economic, protection and reforestation, and given that most research which has been done on the spatial patterns in the Western forests of the country focused on the even-aged coppice forests, the woody species spatial pattern in Havare–Khol forests of Baneh city, governed by a combination of both even-age (on the tree) and uneven-aged forests (on the ground), was studied. In this research, using the randomized-systematic method and 200×300 m inventory network, sixty sampling points were measured by the nearest individual, T-square and compound methods. Data analyses were accomplished by the distance methods of Johnson and Zimmer, Eberhart, Hopkins, Hinez and C index, using of Ecological Methodology software. Results showed the clumped pattern for Johnson and Zimmer, Eberhart and Hinez, the clumped pattern towards the random patterns for C index, and the uniform pattern for Hopkins indices. The clumped tree spatial pattern in Havare-Khol forest was totally determined. The results generally illustrated that based on some indices, taking distance the tree spatial pattern in Havare-Khol forest from natural condition was mainly related to the major jobs of forest dwellers, animal husbandry, and their activities (pruning and cattle grazing etc.)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial pattern
  • Baneh
  • Distance methods
  • Northern Zagros forest
  • Havare – Khol