تأثیر ارتفاع مبدأ بذر بر شاخص‌های مورفولوژی، زنده‌مانی و سبز شدن بذر زبان‌گنجشک در جنگل‌های زاگرس جنوبی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه جنگلداری، پژوهشکده منابع طبیعی و زیست‌محیطی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

2 کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

چکیده

در برنامه‌های احیاء جنگل آگاهی از خصوصیات مورفولوژی و رفتار جوانه‌زنی بذر گونه‌های درختی امری ضروری است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر ارتفاع مبدأ بذر زبان‌گنجشک بر شاخص‌های مورفولوژی، زنده‌مانی (قابلیت حیات) و سبز شدن بذر آن بود. به همین منظور بذور از سه رویشگاه طبیعی حوزۀ شهرستان بویراحمد جمع‌آوری و در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شدند. نتایج نشان­ داد که اثر ارتفاع مبدأ بذر روی شاخص‌های ظاهری، زنده‌مانی و سبز شدن بذر معنی­دار بود. وزن هزار دانه بذر زبان‌گنجشک در رویشگاه‌های سپیدار، وزگ و ماه‌پرویز به ترتیب 9/66، 4/59 و 1/59 گرم بود. مقدار زنده‌مانی بذر در سه رویشگاه ذکر­شده به ترتیب 95، 90 و 3/82 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین مقدار سبز شدن بذور به ترتیب 8/50 و 6/31 درصد مربوط به مبدأهای سپیدار و ماه‌پرویز بود. نتایج همبستگی نشان ­داد که بین ارتفاع مبدأ بذر با بیشتر شاخص‌های مورفولوژی، زنده‌مانی و سبز شدن بذر رابطه منفی و با میانگین زمان سبز شدن بذر رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. به­طور‌کلی یافته‌های این تحقیق می‌تواند لزوم توجه به ارتفاع مبدأ بذر و مشخصه‌هایی چون زنده‌مانی بذر و وزن هزار دانه را در برنامه‌های احیاء جنگل مورد تأکید قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of seed source on seed Morphological, viability and emergence traits of Ash in southern Zagros forests

نویسندگان [English]

  • Sohrab Alvaninejad 1
  • Vali Ebadianinejad 2
1 Assistant Professor, Department of Forestry, Faculty of Agriculture and Institute of Natural Resources and Environment, Yasouj University, Yasouj, I.R. Iran.
2 M.Sc. of Forestry, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Yasouj, I.R. Iran.
چکیده [English]

In reforestation programs knowledge of seed morphological and germination characteristics of tree species is necessary. This paper aims to investigate the effects of seed source altitude of Fraxinus rotundifolia subsp. Rotundifolia on morphological properties, viability and germination traits of it seeds. Thus, the seeds of three natural habitats in Boyer-Ahmad were collected and then, cultivated in a completely randomized design with three replications. Results indicated that the effects of altitude of seed source on the morphological traits, viability and germination traits were meaningful. In Sepidar, Vezg and Mahparviz habitats, the one thousand grain weight of ash seeds were given as 66.9, 59.4 and 59.1 g respectively. Viability of ash seeds in three mentioned habitats was estimated as 95, 90 and 82.3%. The most and least seed germination amounts given as 50.8 and 31.6% were related to Sepidar and Mahparviz seed origins, respectively. Correlation results have demonstrated that the altitude of seed source has a negative relationship with more morphological traits, viability, and emergence percent, whereas it is of a positive and meaningful relationship with mean of time emergence. Generally, research findings put emphasis on the necessity of considering the altitude of seed source and some traits including one thousand grain weight and viability in the forestation programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Boyerahmad
  • Fraxinus rotundifolia subsp. rotundifolia
  • seed emergence
  • viability