تأثیر نوع قلمه و نوع تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی (IBA، NAA و 2,4-D) در ریشه‌زایی قلمه‌های سرخدار (Taxus baccata L.)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه گیاهان دارویی، دانشکده زیست‌فناوری و گیاهان دارویی، دانشگاه تخصصی فناوری‌های نوین آمل، ایران

2 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

3 گروه جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس، ایران.

چکیده

به­منظور کمک به زادآوری و حفاظت از رویشگاه­های موجود سرخدار، تأثیر نوع قلمه (ساده و پاشنه­دار) و اکسین­های ایندول بوتریک اسید (IBA)، نفالین استیک اسید (NAA) و 2 و 4 دی­کلروفنوکسی استیک اسید (2, 4-D) در ریشه­زایی قلمه­های آن بررسی شد. قلمه­ها بعد از سترون­سازی، به مدت 30 دقیقه در اکسین­های IBA، NAA و 2, 4-D در غلظت­های 0، 02/0، 1/0، 2/0، 1 و 2 میلی­گرم در لیتر نگهداری و در گلدان­های پلاستیکی با استفاده از آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه کاشته شدند. برای تجزیه­و­تحلیل داده­ها از آزمون تجزیه واریانس دوطرفه و برای مقایسه میانگین‌ها از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین درصد زنده­مانی قلمه­های ساده، طول ساقه و ریشه در غلظت 2 میلی­گرم در لیتر IBA مشاهده شد. IBA، NAA و 2, 4-D در غلظت­های مختلف در قلمه­های پاشنه­دار تنها تولید کالوس کردند. در قلمه­های ساده، IBA در غلظت­های 1 و 2 میلی­گرم در لیتر تنها تولید ریشه کرده ولی NAA در غلظت­های مشابه تولید کالوس کردند. بهترین قلمه­ها برای تکثیر سرخدار، قلمه­های ساده تهیه‌شده از سرشاخه­های 2 تا 3 ساله که سبزرنگ بوده و کاملاً چوبی نشدند، هستند. مناسب­ترین تنظیم‌کننده رشد، IBA با غلظت دو میلی­گرم در لیتر است. تنظیم­کننده­های رشد NAA و 2,4- D به­دلیل روند کند در تولید ریشه، برای ریشه­زایی قلمه­های سرخدار توصیه نمی­شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of cutting type and plant growth regulators (IBA, NAA, 2, 4-D) on rooting of Taxus baccata L. cuttings

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Razavi 1
  • seyed mohamad hosseini nasr 2
  • marzieh valizadeh 3
1 Assistant professor, Department of Medicinal Plants, Faculty of Biotechnology and Medicinal Plants, Amol University of Special Modern Technologies, Amol, I.R. Iran.
2 Associate Professor, Department of Forestry, Sari University of Agricultural Science and Natural Resources, Sari, I.R. Iran.
3 Department of forestry, Azad Islamic University, Chalous branch, Chalous, I.R. Iran.
چکیده [English]

For helping to regeneration and conservation of present sites, effect of cutting type (simple and heeled) and Indole butyric acid (IBA), Naphthalene acetic acid (NAA) and 2, 4- Dichlorophenoxy acetic acid (2, 4- D) were studied on rooting of Taxus baccata cuttings. After sterilization, cuttings were treated in IBA, NAA and 2, 4- D at concentration of 0, 0.02, 0.1, 1 and 2 mg L-1 for 30 minutes. They were cultured in polythene bags and factorial arrangement based on a completely randomized design in greenhouse conditions. Data analysis and comparison of means were carried out by using two ways ANOVA and Duncan test, respectively. The results showed that the maximum percentage of survival, stem and root length of simple cuttings belonged to IBA at concentration of 2 mg L-1. IBA, NAA and 2, 4- D produced only callus in heeled cuttings at different concentration. In the simple cuttings, IBA produced only root at concentration of 1 and 2 mg L-1 but NAA produced only callus in the same concentrations. Therefore the best cuttings for T. baccata propagation are simple cuttings that they are taken from green two or three years old branches and are not yet firm. IBA at concentration of 2 mg L-1 is the best hormone for rooting of T. baccata cuttings. NAA and 2, 4- D due to having slow process in root production are not recommended for rooting of T. baccata cuttings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • English yew
  • Growth regulators
  • Simple and heeled cuttings
  • Vegetative propagation
پژوهش و توسعه جنگل
دوره 4، شماره 1
خرداد 1397
صفحه 73-83

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار