ارزیابی تاب‌آوری معیشتی بهره‌برداران نظام بیشه‌زراعی شهرستان پاوه در مواجهه با خشکسالی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 مهندسی منابع طبیعی (جنگلداری)، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف از پژوهش توصیفی - پیمایشی حاضر، تحلیل وضعیت و طبقه­بندی سطح تاب­آوری معیشتی بهره­برداران نظام بیشه­زراعی در مواجهه با خشکسالی در شهرستان پاوه است. جامعه­ی آماری بهره­برداران نظام بیشه­زراعی شهرستان پاوه به تعداد 270 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­ای تعداد 156 نفر از آن­ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق­ساخته بود. داده­ها پس از کدگذاری در نرم‌افزار SPSS در چهار بعد ضربه­پذیری، ظرفیت یادگیری، خودسازمان‌دهی و تنوع با استفاده از سرمایه­های انسانی، اجتماعی، مالی، فیزیکی و طبیعی تجزیه و تحلیل شدند. در نهایت مقدار تاب‌آوری این جامعه بالاتر از حد متوسط شناسایی شد. برای بررسی تفاوت میانگین تاب­آوری در زیرنظام­های مختلف نظام بیشه­زراعی از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین تاب­آوری در زیرنظام باغدار- مرتع‌دار- زارع، بالاتر بوده و این زیرنظام نسبت به دو زیرنظام دیگر تاب­آورتر است. دست­آوردهای حاصل از این پژوهش می‌تواند مورد توجه سازمان جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست به‌منظور ترویج نظام­های بیشه­زراعی و تقویت مؤلفه‌های مؤثر بر مقدار تاب‌آوری در راستای حمایت از پایداری و افزایش تاب­آوری معیشتی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of livelihood resilience of agroforestry system users in Paveh city in the face ‎of drought

نویسندگان [English]

  • Mohesn Azizi 1
  • farahnaz Rostami 2
  • Reza Hosein Heidari 3
1 M.Sc of Agricultural Extension and Development, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, I. ‎R. Iran
2 Associate professor, Department of Agricultural Extension and Development, Faculty of Agriculture, Razi ‎University, Kermanshah, I. R. Iran
3 Assistant professor, Department of Natural Resources, Faculty of Agriculture, Razi University, ‎Kermanshah, I. R. Iran
چکیده [English]

The goal of this descriptive-survey study is to examine the situation and categorize the level of livelihood resilience of agroforestry system users in Paveh city in the face of drought. The statistical population of agricultural grove system stakeholders in Paveh city was 270 persons, of whom 156 were chosen using the stratified sampling method. A questionnaire created by the researcher was used to collect information. The data was coded in SPSS software and examined in four dimensions of vulnerability, learning capacity, self-organization, and diversity utilizing human, social, financial, physical, and natural capital. Finally, this community was shown to be more resilient than normal. The Kruskal-Wallis test was performed to assess the difference in average resilience among plantation grove subsystems. The results revealed that the gardener-pasture-farmer subsystem had a greater average resilience than the other two subsystems. The findings of this study may be of interest to the Agricultural Jihad Organization and the Environmental Organization in order to promote agroforestry systems and develop the components influencing resilience levels in order to support sustainability and boost livelihood resilience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agroforestry
  • Livelihood resilience
  • Climate change
  • Drought
  • Chinwi's model
Adger, W. N., Social and ecological resilience: are they related? Progress in Human Geography 2000, 24 (3), 347-364.
Altieri, M. A.; Nicholls, C. I.; Henao, A.; Lana, M. A., Agroecology and the design of climate change-resilient farming systems. Agronomy for Sustainable Development 2015, 35 (3), 869-890.
Balvanera, P.; Pfisterer, A. B.; Buchmann, N.; He, J. S.; Nakashizuka, T.; Raffaelli, D.; Schmid, B., Quantifying the evidence for biodiversity effects on ecosystem functioning and services. Ecology Letters 2006, 9 (10), 1146-1156.
Gautam, M. Managing drought in sub-Saharan Africa: Policy perspectives; 2006.
Hooper, D. U.; Chapin III, F. S.; Ewel, J. J.; Hector, A.; Inchausti, P.; Lavorel, S.; Lawton, J. H.; Lodge, D. M.; Loreau, M.; Naeem, S., Effects of biodiversity on ecosystem functioning: a consensus of current knowledge. Ecological Monographs 2005, 75 (1), 3-35.
Kakehazar, R.; Agahi, H.; Geravandi, S., Livelihood resilience to climate change in family farming system (case study: wheat farmers’ Mahidasht in Kermanshah). International Journal of Agricultural Management and Development 2020, 10 (4), 415-433. (In Persian)
Kalantari, Kh., Planning & Regional Development, Theories Techniques. Tehran, Compilation of Khoshbin. 2001, ISBN 964-7194-13-7. (In Persian)
Lin, B. B.; Perfecto, I.; Vandermeer, J., Synergies between agricultural intensification and climate change could create surprising vulnerabilities for crops. Bioscience 2008, 58 (9), 847-854.
Opare, S., Adaptation to climate change impacts: coping strategies of an indigenous community in Ghana to declining water supply. Climate and Development 2018, 10 (1), 73-83.
Quandt, A.; Neufeldt, H.; McCabe, J. T., Building livelihood resilience: what role does agroforestry play? Climate and Development 2019, 11 (6), 485-500.
Sadeghloo, T.; Sojasi Qidari, H., Investigating the relationship between the livability of rural settlements and the resilience of villagers against natural hazards in the rural areas of Marave Tepe and Palisan districts, Journal of Crisis Management 2015, 6, 37-44. (In Persian)
Sajasi Qhidari, H.; Sadeqlu, T.; Shakourifard, E., Measuring the livelihood properties in rural areas using a sustainable livelihood approach (Case study: Rural areas of Taybad County). Journal of Research & Rural Planning 2016, 5 (1), 197-215. (In Persian)
Schoeneberger, M. M.; Bentrup, G., Agroforestry: enhancing resiliency in US agricultural landscapes under changing conditions. Gen. Tech. Report WO-96. Washington, DC: US Department of Agriculture, Forest Service 2017, 96.
Sharifi, Z.; Noori pour, M.; Karami dehkordi, A., Investigating the status of livelihood capitals and their stability in rural households (case study: central part of Dana city), Journal of Extension Sciences and Agricultural Education of Iran 2018, 13 (2), 51-70. (In Persian)
Speranza, C. I.; Wiesmann, U.; Rist, S., An indicator framework for assessing livelihood resilience in the context of social–ecological dynamics. Global Environmental Change 2014, 28, 109-119.
Zhang, J.; Campana, P. E.; Yao, T.; Zhang, Y.; Lundblad, A.; Melton, F.; Yan, J., The water-food-energy nexus optimization approach to combat agricultural drought: a case study in the United States. Applied Energy 2018, 227, 449-464.
Zhou, H.; Wang, J. a.; Wan, J.; Jia, H., Resilience to natural hazards: a geographic perspective. Natural Hazards 2010, 53, 21-41.