تولید نهال از ارقام هیبرید طبیعی صنوبر و استفاده از آنها در برنامۀ جامع زراعت چوب

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، رشت

2 کارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، رشت

چکیده

نیاز فراوان به چوب و محدودیت در بازده تولید چوب جنگل­ها، سبب توجه به گونه­های تند رشد صنوبر شده ­است. درختان جنس صنوبر به ­دلیل دوپایه بودن، قابلیت آمیزش و دورگه شدن دارند که در اغلب موارد تولید چوب آنها از والدین خودش بیشتر است که بنام پدیده هتروزیس شناخته شده­اند. از مهم­ترین خصوصیات این هیبریدها علاوه بر رشد سریع و تنه صاف و سیلندریک، برخورداری از نرمش اکولوژیک و مقاومت چشمگیر در مقابل آفات و امراض می­باشند. از این­رو به­منظور انتخاب ارقام دورگه برتر صنوبر، چهار سال پیاپی از پایه‌های قوی و نخبه نهال­های یک‌ساله صنوبر که در حاشیه رودخانه سفیدرود آستانه‌اشرفیه روییده و دارای رشد طولی و قطری بیشتری نسبت به دیگران بودند قلمه تهیه شد. آنها در نهالستانی که به همین منظور آماده شده بود، کاشته شدند. همچنین بذور رسیده از پایه مادری پایه P.d.69/55 جمع­آوری شد و پس از رویاندن، به شاسی گلخانه منتقل و سپس در عرصه کاشته شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از تجزیه واریانس برای متغیرها و مقایسه میانگین متغیرها به روش آزمون LSD با استفاده از نرم­افزار SAS انجام شد. نتایج این پژوهش معرفی 13 پایه هیبرید طبیعی با دو منشأ قلمه (تهیه شده از حاشیه رودخانه سفیدرود) و بذر (بذوری که از پایه دلتوئیدس جمع­آوری و کاشته شدند) بوده است. پایه­های منتخب در مقایسه با رشد پایه شاهد P.d.69/55 دارای شاخصه­های برتر بوده­اند، انتخاب شدند. پایه­های هیبرید دارای رشد قطری برتر: P.x.87.1.S, P.x.89.3.C, P.x.88.4.C, P.x.88.5.C و رشد ارتفاعی برتر نیز P.x.88.1.S, P.x.89.3.C بوده­اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Seedling production of natural hybrid of poplar trees and usage them in comprehensive program of wood farming

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Lashkarbolouki 1
  • Ehsan Kahneh 2
1 Research instructor, Forests and Rangelands Research Department, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Rasht
2 Master of Research, Forests and Rangelands Research Department, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Rasht
چکیده [English]

Large demand of wood and restrictions on the efficiency forest’s wood production caused attention to fast growing trees poplars. Poplar genus trees because of dioecious, have insemination ability and hybridization that wood production of them are more than their parents that known as heterosis phenomena. The most properties of this hybrids are fast grow, smooth and cylindrical trunk for having a flexibility ecological and significant resistance against pests and diseases. In order to select superior varieties of hybrid poplar, four consecutive years of collection poplar clones that are growing on the bank of Sefidroud river have growing strong form that have longitudinal and diametrical growth than the others, cuttings were prepared. They planted in the nursery that already had been prepared for this purpose. Also, from female clone (P.d.69.55) in ripping seeds were collected and they were regenerated and planted in chassis greenhouse and then transferred to fields and planted. Analyze of data were done by analysis of variance for variables and variables mean comparison were done in SAS software by LSD test. The results of this research identified 13 hybrids clones of poplar with two base cutting (preparation of Sefidroud river bank) and seed (the seeds that collected and planted from deltoides clone). Selected clones in comparison with control clone (P.d.69/55) that had superior characteristics, were distinguished. Hybrid clones with superior diameter growth were: P.x.87.1.S, P.x.89.3.C, P.x.88.4.C, P.x.88.5.Cand superior height growth P.x.88.1.S, P.x.89.3.C.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Selection
  • Wood farming
  • Poplar
  • Natural hybrid