اولویت بندی شاخص های مؤثر بر طراحی جاده های جنگلی (بررسی موردی: جنگل های لاکوبن،شهرستان عباس آباد، شمال ایران)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

2 استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

3 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

چکیده

جاده­های جنگلی نقش مهمی در مدیریت، حفاظت و احیاء جنگل­ها در مناطق کوهستانی دارند. در این تحقیق برای انتخاب مهم­ترین معیارهای تأثیرگذار در طراحی جاده­های جنگلی از روش دلفی استفاده شده است. در مرحله اول معیارهای مهم­تر و مؤثرتر در طراحی جاده با استفاده از رویکرد دلفی تعیین شده و در مرحله دوم معیار­هایی که در مرحله اول انتخاب شده­اند، در مرحله دوم وزن دهی شدند. در این بررسی معیارهای فنی و زیست­محیطی مورد استفاده قرار گرفتند که این معیارها شامل شیب، فاصله از گسل و مناطق لغزشی، راه­های موجود، سنگ‌بستر، بافت خاک، نوع تجهیزات بهره­برداری و خروج چوب، فاصله از آبراهه و چشمه، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، ارزش توده­ها از نظر حفظ ذخایر ژنتیکی، منطقه حفاظت‌شده، زیستگاه گونه­های جانوری، تنوع گونه­های گیاهی، موجودی در هکتار، چشم‌انداز (اکوتوریسم)، تیپ پوشش گیاهی، دسترسی به آبادی­های اطراف جنگل و دام سرا می­باشند. با استفاده از روش تصمیم­گیری چند معیاره (ELECTRE III) معیارها مورد بررسی قرار گرفتند و با مقایسات دو وجهی میان گزینه­ها، رتبه­بندی شدند. رتبه­بندی معیارها نشان می­دهد که معیار شیب دامنه با وزن 17/0 به­عنوان مهم­ترین معیار است و با بالاترین مقدار وزن در رتبه اول قرار گرفته و معیار دام سرا با وزن 004/0 یعنی کمترین مقدار وزن در رتبه آخر قرار دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prioritization of the influencing factors in the designing forest roads (Case study: Lakobon forest, Abbas-abad, North of Iran)

نویسندگان [English]

  • Maasomeh Salmalian 1
  • Seyed Rostam Mousavi-Mirkala 2
  • Mahdi Erfanian 3
  • Omid Hosseinzadeh 2
1 M.Sc. of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia
2 Assistant Professor, Forestry department, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia
3 Assistant Professor, Watershed and rangeland department, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia
چکیده [English]

Forest roads play an important role in management, conservation, and forest restoration in mountainous area. In order to find out the influencing factors in the road design, Delphi method was applied. At the first stage, the most influencing factors are determined based on experts choices then at the second stage, those variants has been weighted. In the study, both technical and environmental factors including gradient, distance from fault or landslide, current roads, bedrock, soil texture, harvesting and extraction equipment, distance from river and springs, aspect, elevation from sea level, genetic reservation value, conserved area, animal inhabitant, bio diversity, forest stock, landscape, forest type, access to village, forest settlement, and cattle yards has been investigated. The criteria finally are ranked based on forest road expert idea obtained from questionnaire based on ELECTRE III method using paired comparison analysis. According to the results, factor gradient with 0.17 values ranked at the first place and factor cattle yard with 0.004 values placed at the end.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ELECTRE III method
  • Delphi method
  • Forest road network
  • Lakobon