انباشت خشکه دارهای خرد در فاز کاهش پایه ها در مراحل تکاملی توده های آمیخته راش

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

2 استادیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

3 استادیار، دانشکدۀ فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

چکیده

خشکه­دار خرد یک جزء جدایی‌ناپذیر از اکوسیستم­های جنگل است و کمّی کردن اندازه آن نقش مهمی در مدیریت اکوسیستم­های جنگلی خواهد داشت. فاز کاهش پایه­ها یکی از مهم­ترین فازهای تحولی در روند تکامل توده­ها­ است. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی­های کمی و کیفی خشکه­دارهای خرد در فاز کاهش پایه­ها در پارسل 319 بخش گرازبن از جنگل­های کمتر دست‌خورده خیرود نوشهر انجام شد. به این منظور سه قطعه‌نمونه یک هکتاری در این فاز انتخاب و تمامی خشکه‌دارهای بزرگ‌تر از ده سانتی‌متر به روش آماربرداری صد درصد اندازه­گیری شد. در قطعات نمونه یک هکتاری پنج قطعه‌نمونه چهار مترمربعی انتخاب و سپس مشخصات تمامی خشکه­دارهای کمتر از 10 سانتی­متر شامل قطر، ارتفاع یا طول، نوع گونه و مشخصات کیفی شامل شکل و درجه پوسیدگی ثبت شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده گونه راش بیشترین فراوانی (54 درصد) را در بین خشکه­دارها داشت و بعد از آن ممرز و دیگر گونه­ها به ترتیب 42 و چهار درصد از فراوانی خشکه­دارها را به خود اختصاص دادند. کلاسه قطری 5-1 سانتی­متری و 10-5 سانتی­متری به ترتیب 5/62 درصد و 5/37 درصد از فراوانی خشکه­دارها را در برداشتند. حجم متوسط خشکه­دارهای خرد در مجموع سه قطعه‌نمونه، 9/45 و به­طور متوسط 3/15 مترمکعب در هکتار به دست آمد که 4/42 درصد از انباشت کل خشکه­دارها (مجموع خشکه­دار درشت و خرد) را در این فاز شامل شد. در این فاز هیچ خشکه­داری با درجه پوسیدگی چهار مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Accumulation of fine woody debris in the stem exclusion phase in mixed beech (Fagus orientlais Lipsky) stands

نویسندگان [English]

  • Morteza Moridi 1
  • Mehrdad Malakshahi 1
  • Vahid Etemad 2
  • Kiuomars Sefidi 3
1 M.Sc. student of forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj
2 Assistance professor, Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj
3 Assistance professor, Faculty of Agriculture Technology and Natural Resources, University of Mohaghegh-e-Ardabili, Ardabil
چکیده [English]

Fine woody debris (FWD) is a characteristic feature of forest ecosystems. The quantification of FWD amount in forest stands is necessary in forest management. Stem exclusion is one of the most important phases in stand development. This research was carried out in a relatively undisturbed stands in No. 319 compartment, Gorazbon district of Kheyroud Forest in the Hyrcanian forests of northern Iran to investigate the quantitative and qualitative characteristics of FWD in stem exclusion phase. Three one hectare study sites were selected in the phase and all coarse woody debris (>10 cm diameter) properties were recorded. In every sites five quadrates laid out to measure the fine woody debris. Length, diameter, shape and decay class of all woody debris with diameter smaller than 10 cm were recorded. Results showed that beech was the most frequent (54%) constituent in the stand dead wood pool. Hornbeam and other accompanying species encompass 42 and 4 percent of dead wood frequency, respectively. Moreover, the majority of the measured FWD was in 1-5 cm and 5-10 cm diameter classes with 62.5% and 37.5% respectively. The mean and accumulative of dead volume in the study sites was 15.3 and 45.9 m3 ha-1 respectively. In this phase no FWD in the advance decaying class was recorded.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stand development
  • Fine woody debris
  • Beech
  • Stem exclusion phase