مکان‌یابی احداث پارک جنگلی با رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره در منطقة دره شهدای ارومیه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

3 استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

4 دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

چکیده

در این پژوهش از فرآیند تحلیل شبکه‌ای به­‌منظور تعیین اهمیت معیارها و شاخص­های تأثیرگذار بر مکان­یابی و انتخاب منطقة مناسب برای توسعه پارک جنگلی استفاده شد. برای رسیدن به این هدف، معیارهای کمی مشخص شد و برای وزن­دهی معیارهای کیفی نیز از روش مقایسات زوجی استفاده شد. با توجه به شاخص­های الزامی برای توسعه پارک جنگلی، شش ناحیه به‌عنوان گزینه‌های مدل تصمیم‌گیری انتخاب شدند. در نهایت برای انتخاب مکان مناسب، معیارهای کمی و کیفی به کمک روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) ترکیب شده و وزن گزینه‌ها مشخص شد. نتایج مرحله وزن­دهی معیارهای مهم برای انتخاب مکان مناسب پارک جنگلی نشان داد که از میان هفت معیار انتخاب‌شده، معیار منابع آبی با وزن 42/0  دارای اهمیت بالایی است. پس ‌از آن معیارهای اقلیم، سیمای سرزمین و معیار گیاهی- جانوری به­ترتیب در اولویت‌های بعدی قرار داشتند. در مورد زیرمعیارهای مربوط به اقلیم، متوسط بارندگی با وزن 50/0 بیشترین وزن را داشت. زیرمعیار فاصله منابع آبی با وزن 48/0 مهم‌ترین زیرمعیار مربوط به منابع آبی بود. تنوع پوشش جنگلی با وزن 52/0 مهم‌ترین زیرمعیار مربوط به معیار گیاهی- جانوری تعیین شد. مهم‌ترین زیرمعیار مربوط به معیارهای اجتماعی- فرهنگی، امنیت با وزن 56/0 بود. نتایج اولویت‌بندی گزینه‌ها نشان داد ناحیه نیژدره با وزن 30/0 مناسب­ترین مکان برای احداث پارک جنگلی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Site selection for forest park using multi-criteria decision approach in the Darreh Shohada region, Urmia

نویسندگان [English]

  • seyed Sajjad Khezri 1
  • Ahmad Alijanpour 2
  • Omid Hosseinzadeh 3
  • Mahdi Erfanian 4
1 M.Sc. of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
2 Associate professor, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
3 Assistant Professor, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
4 Associate professor, Department of Watershed and rangeland, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, I.R. Iran.
چکیده [English]

In this study, network analysis process was used for appointing importance of effective criteria and indices on locating and suitable site selection for forest park development. For this purpose, quantitative criteria was determined, and qualitative ones weighted using paired comparison. Regarding to the most important criteria or indicator of choosing the location of forest park, six regions were identified as options for decision making model. Finally, for selecting suitable site, qualitative and quantitative factors were combined using analytical network process (ANP) and the weight of options were identified. The results of important criteria weighing process for selecting suitable forest park location showed that amongst 7 selected main criteria, water resources criterion with the weight of 0.42 is the most important and climate, landscape and plant-animal criteria were placed in next priorities respectively. In case of sub-criteria of climate, Average of rainfall with weight of 0.5 had the highest weight. Distance of water resources sub-criteria with weight of 0.48 was the most important one for water criteria. The variety of forest covering with the weight of 0.52 was the most important sub-criteria of plant-animal criterion. The most important sub-criteria related to socio–cultural criterion was security by weight of 0.56. The results of options prioritization showed that the “Nizh–Darreh" region with weight of 0.3 should be considered as the best place for forest park.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forest park
  • Multi-criteria decision making
  • Outing
  • Darreh Shohada