نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
2
دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
3
دکتری تخصصی جنگل، رئیس اداره آموزش و ترویج اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری منطقه ساری، ساری، ایران.
4
استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
5
دانش آموخته دکتری جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، کارشناس ارشد آموزشی گروه جنگلداری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
چکیده
در این پژوهش از مجموع 54 فقره آتشسوزی در شهرستان نکا در سال 1384، 19 لکه آتشسوزی با مساحت 250 تا 25000 مترمربع انتخاب و اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ ﺗﻤﺎﻣﯽ درختان موجود شامل قطر درخت در ارتفاع برابرسینه، کیفیت تنه، وضعیت سلامتی ﻃﻮﻗﻪ و فراوانی پایه‌های درختی به تفکیک در قطعات مختلف مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس یک‌طرفۀ دادهها نشان داد که تیپ درختی اثر معنیداری بر وسعت آتشسوزی در جنگل دارد. بزرگترین لکه‌ها متعلق به تیپهای درختی ممرز–انجیلی و ممرز-بلوط بود. با استفاده از تحلیل تطبیقی قوس‌گیریشده (DCA) و تحلیل تطبیقی متعارفی (CCA)، گونهها و قطعات نمونهبرداری به نحو مناسبی در فضای رجبندی جایگذاری شدند. بر این اساس تیپهای درختی ممرز-انجیلی و ممرز-بلوط در گروه نخست، راش-ممرز به‌تنهایی در گروه دوم و دیگر تیپهای درختی در گروه سوم قرار گرفتند. بهطورکلی، آتشسوزی در تیپهای بلوط-آزاد و راش- ممرز بیشتر از دیگر پوششهای درختی بود. علاوه بر تیپ درختی، عوامل محیطی شامل مقدار بارندگی سالیانه، دمای میانگین سالیانه و ارتفاع از سطح دریا بر وسعت آتشسوزی در این مناطق مؤثر بودند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The effect of ecological factors on fire in Hyrcanian forests (Case study: forest areas of Neka, Mazandaran, Iran)
نویسندگان [English]
-
Masoud Esmaeili Sharif
1
-
Hamid Jalilvand
2
-
Mohammad Amoozad
3
-
Aliashraf Jafari
4
-
Sayed Mostafa Sayed Mahale
5
1
Assistant Professor, Division of Natural Resources Research, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Isfahan, I.R. Iran.
2
Associate Professor, Department of Forestry, Natural Resources Faculty, Sari Agricultural Sciences & Natural Resopurces University, Sari, I.R. Iran.
3
PhD of Forestry, Head of the Department of Education and Promotion, Organization of Natural Resources and Watershed Management Sari area, Sari, I.R. Iran.
4
Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R. Iran.
5
PhD of Silviculture and Forest Ecology, Master of Science in Forestry Department of Agricultural and Natural Resources University, Sari, I.R. Iran.
چکیده [English]
In 2005, there were 54 extremely large fires in the forests of Neka, Mazandaran province. This study was carried out to evaluate the effect of physiographic conditions and ecological factors on fire intensity of the above mentioned areas. For this purpose, 19 fire fires were selected from the above mentioned fires with a total area of 250 to 25000 square meters. Quantitative and qualitative data of all trees in each of the selected fire spots including tree diameter at breast height, trunk quality, crown health and the frequency of trees were investigated separately in different spots. The univariate analysis of variance showed that tree type has a significant effect on the extent of fire in the forest. The largest spots of fire were belonged to vegetative types of Hornbeam – Persian parrotia and hornbeam - oak. The CCA and DCA analysis groups hornbeam- hazel and hornbeam- oak forests in one group, beech - hornbeam in the second group and other forest types in the third group. In general, the types of oak-elm zelkova and beech-hornbeam have burned more frequently than other vegetation types during the period. In addition to the tree type, other environmental factors affecting the extent of the fire in these areas were included annual precipitation, annual average temperature and altitude.
کلیدواژه‌ها [English]
-
CCA
-
DCA
-
Fire
-
Multivariate analysis
)